اینکه بتونید روی مک یه توزیع گنو/لینوکسی نصب کنید، به پشتیبانی کرنل لینوکس از پردازنده اون مک بستگی داره.
همونطور که گفتند، نسخه 6.2 کرنل لینوکس از چیپهای m1 پشتیبانی میکنه. البته هنوز بعضی چیزها کامل نیستند.
پس باید بتونید یه توزیعی که کرنل جدیدی داره رو روی مکهای m1 نصب کنید.
بیشتر نرمافزارهای آزاد مثل glibc، firefox و همینطور نرمافزارهای گرافیکی نسخه ۶۴ بیتی آرم دارند و از این نظر نباید مشکل جدی داشته باشید.
asahi linux یکی از گزینهها هست. میتونید دبیان هم نصب کنید. دبیان از خیلی از معماریها پشتیبانی میکنه.
از اونجایی که لازمه کرنل جدیدی داشته باشید، باید نسخه sid دبیان رو نصب کنید. آخرین نسخه دبیان پایدار از لینوکس 5.10 استفاده میکنه.
تا نسخه جدید دبیان پایدار نیاد، نمیتونید از اون استفاده کنید.
البته کرنلهای جدید توی مخزن backport دبیان پایدار منتشر میشن، ولی فعلا، تا نسخه 6.0 لینوکس توی مخزن backport دبیان پایدار منتشر شده.
و تز طرفی isoهای دبیان پایدار، از لینوکس 5.10 استفاده میکنند.
نسخه 6.2 لینوکس تازه منتشر شده. به خاطر همین هنوز توی مخازن دبیان sid هم نیست. باید یه چند روزی صبر کنید تا توسعه دهندههای دبیان اون رو بسته بندی کنند و بفرستند توی مخازن.
از اونجایی که برای نصب دبیان لازمه اول iso اون رو بوت کنید و برای بوت کردن iso لازمه کرنل استفاده شده جدید باشه و iso که برای دبیان sid منتشر میشه فاقد نصبکننده گرافیکی درست حسابی هست، یکم کار نصبش میتونه با چالش همراه باشه.
اوبونتو هم برای نسخه ۶۴ بیتی آرم iso داره. ولی آخرین نسخه منتشر شده اوبونتو، از لینوکس 5.19 استفاده میکنند.
یه راه اینه که از نسخههای در حال توسعه اوبونتو استفاده کنید که زیاد توصیه نمیشه.
یه راه دیگه هم این هست که حدود ۲ ماه صبر کنید تا نسخه 23.04 اوبونتو بیاد.
اوبونتو فقط نسخه سرور برای arm64 داره. ولی میتونید بعد از نصب نسخه سرور، خیلی راحت محیط گرافیکی هم نصب کنید.
بیشتر بستههای برای معماری arm64 توی مخازن اوبونتو وجود دارند.