اوپنسوزه توزیعی از گنو/لینوکس است که توسط شرکت ناول پشتیبانی میشد. طی ماههای گذشته این توزیع فراز و نشیب و ابهامهای فراوانی را بدلیل تصمیمگیریهای ناول طی کرده است؛ اقداماتی نظیر بستن قرارداد با مایکروسافت و در نهایت خریده شدن توسط کنسرسیوم مشترک اتچمیت و مایکروسافت! مجموعه این فراز و نشیبها باعث مخالفت بسیاری از کاربران این توزیع با سیاستهای شرکت پشتیبان آن شد. در نهایت نتیجه این کشمکشها این بود که اپنسوزه از این پس بعنوان یک توزیع مستقل و جامعهمحور به فعالیت و توسعه خود ادامه خواهد داد و توزیع تجاری سوزه نیز تقریبا بطور کامل به مالکیت اتچمیت درآمد و نام آن به یک برند مستقل تبدیل شد.
این توزیع دارای نوآوریهای فراوانی برای خود و دنیای گنو/لینوکس بوده که همیشه آن را در لیست برترینها و پرطرفدارترینهای این عرصه قرار داده است. نحوه شمارهگذاری نسخههای این توزیع با سایر توزیعها نظیر اوبونتو و یا فدورا کمی متفاوت است؛ در انتشارهای اوپنسوزه استفاده از عباراتی نظیر Major Release تقریبا بیمعنی است. بنابراین ممکن است در این نسخه (۱۲٫۱) با اینکه اولین نسخه از سری ۱۲ هست شاهد تغییرات چندان اساسی نباشیم.
اوپنسوزه با میزکارهای متنوع از جمله GNOME, KDE, XFCE, LXDE منتشر میشود و میتواند سلائق مختلف را پوشش دهد؛ با اینحال تمرکز اصلی توسعهدهندگان آن بیشتر بر روی محیط KDE بوده و تلاش فراوانی برای آماده سازی آن انجام میدهند. در این بررسی هم همانند بررسی فدورا ۱۶
http://linuxreview.ir/1390/09/fedora-16-verne-review/تمرکز اصلی را بر روی خود اوپنسوزه خواهیم گذاشت و کمتر به محیط کاربری میپردازیم.
در اوپنسوزه ۱۲٫۱ از نسخه ۳٫۱ لینوکس، KDE 4.7.2 ،GNOME 3.2.1 ،glibc 2.14 ،rpm 4.9 و Xorg 7.6 استفاده شده است. همانطور که متوجه شدید این اولین نسخه از این توزیع است که از GNOME 3 استفاده میکند (برای نصب گنوم۳ در نسخه قبلی (۱۱٫۴) باید مخزن مخصوص آن را اضافه کنید).
OpenSUSE 12.1 with KDE 4.7.2
OpenSUSE 12.1 with GNOME 3.2
نصببرنامه نصاب اپنسوزه سر راست و بدون پیچیدگیهای آزار دهنده است؛ ولی با این حال به زیبایی و سر راستی نصاب اوبونتو
http://linuxreview.ir/1390/08/ubuntu-oneiric-ocelot-review/نمیرسد. مراحل نصب را با هم بصورت اسکرینشات دنبال میکنیم…
در مرحله پارتیشنبندی شما قادر خواهید بود که از فایلسیستم Btrfs استفاده کنید که اپنسوزه امکانات ویژهای را برای استفاده از قابلیتهای آن در این نسخهی خود به همراه دارد. البته توجه داشته باشید که این فایلسیستم همچنان به پایداری لازم نرسیده و ممکن است باعث بروز مشکلاتی شود. علاوه بر این، نکته دیگری نیز وجود دارد که باعث تعجب است. گویا اپنسوزه تمایلی برای رها کردن GRUB Legacy ندارد و همچنان بر استفاده از آن بعنوان بوتلودر پیشفرض اصرار دارد. با توجه به اینکه این نسخه از گراب از فایلسیستم Btrfs پشتیبانی نمیکند شما مجبور خواهید بود در هر حالت یک پارتیشن از نوع ext4 برای نصب گراب اختصاص دهید.
مراحل نصب بدون هیچ مشکلی در مدت زمانی منطقی طی شد. پس از ورود به اپنسوزه شاهد یک صفحه خوشآمدگویی هستیم که حاوی لینکها و توضیحات مفیدی در مورد پروژه اپنسوزه است. محتوای این صفحه بسیار کاربردی و مفید هستند و در شناخت بهتر این توزیع شما را یاری میکنند.
عملکرد و تکنولوژیهااپنسوزه ۱۲٫۱ در این نسخه به جای System V از Systemd بعنوان مدیر سرویس پیشفرض خود استفاده میکند که این اقدام به شکل محسوسی باعث افزایش سرعت بوت و راهاندازی سیستم میشود. مطالبی که در بررسی فدورا ۱۶
http://linuxreview.ir/1390/09/fedora-16-verne-review/گفته شد میتواند تکمیل کننده توضیحات این بخش باشد و شما را بیشتر با Systemd آشنا کند.
فایلهای مورد نیاز برای تنظیمات سرویس منیجر Systemd از طریق دایرکتوری /lib/systemd/ در دسترس هستند. همچنین برای دسترسی به تنظیمات مربوط به یک کاربر خاص، میتوانید از دایرکتوری /etc/systemd/ اقدام کنید. برای فعال/غیرفعال کردن یک سرویس خاص و یا اجرا/متوقف کردن آن میتوان از دستور systemctl enable|disable|start|stop <name>.service استفاده کرد. باید توجه داشت که هنوز تمام سرویسها بطور مناسب برای کار با Systemd سازگار نشدهاند؛ بنابراین اگر برای مدیریت سرویسی خاص توسط systemctl با مشکل مواجه شدید میتوانید از دستور /etc/init.d/<service> استفاده نمایید. برای پی بردن به اینکه کدام سرویسها توسط Systemd مدیریت میشوند، دستور systemctl را در نرمافزار رابط Bash خود (ترمینال در گنوم و کنسول در KDE) وارد کنید.
در صورتی که از فایلسیستم Btrfs برای پارتیشن ریشه (/) و نیز پارتیشن خانگی (/home) استفاده کرده باشید قادر خواهید بود از مزیتهای ابزار Snapper استفاده کنید. اگر کاربر ویندوز بوده باشید، با ویژگی System Restore آشنایی کامل دارید؛ ویژگیای که کاربر را قادر میسازد سیستم خود را به یک تاریخ معین بازگرداند و به پروندهها و تنظیمات از دست رفتهی خود دسترسی داشته باشد. این ویژگی بشکلی بسیار گستردهتر توسط فایلسیستم Btrfs فراهم میشود و شاید بتوان اوپنسوزه را پیشگام استفاده از این ویژگی نامید؛ البته توجه داشته باشید که در صورت استفاده از نسخه CD، این ابزار بطور پیشفرض نصب نخواهد بود و شما باید با استفاده از مرکز کنترل اپنسوزه (Yast) اقدام به نصب آن کنید. نحوه عملکرد Snapper بدین شکل است که بطور خودکار پیش و پس از اجرای ابزار مدیریت اپنسوزه (Yast) و پکیج منیجر آن (Zypper) یک (به اصطلاح) snapshot از سیستم خواهد گرفت و با مقایسه این دو، کاربر را قادر میسازد به نحو موثری تفاوتها را بازگردانی کرده و اشتباهات خود را پوشش دهد. به همین دلیل است که فایلسیستم Btrfs را ماشین زمان مینامند!
این ابزار علاوه بر کلاینت تحت خط فرمان دارای یک ماژول برای Yast بوده که امکان مدیریت تمامگرافیکی آن را به کاربر میدهد.
بنابراین شما با استفاده از این ابزار قادر خواهید بود بصورت کاملا گرافیکی به مدیریت snapshotهای خود پرداخته؛ بشکل دورهای snapshot تهیه کنید و یا بصورت دستی از فایلسیستم خود snapshot ایجاد کنید. از دیگر قابلیتهایی که در اختیار شما قرار میگیرد میتوان به لیست کردن اسنپشاتها، مقایسه تغییرات یک فایل مشخص بین دو اسنپشات، گرفتن یک لیست از فایلهای تغییر کرده بین دو اسنپشات و… اشاره کرد. توجه داشته باشید که هم ابزار Snapper و هم فایلسیستم Btrfs ممکن است دارای اشکالاتی باشند و شما را با دردسر مواجه کنند؛ بنابراین تا زمان تکمیل شدن این دو و انتشار پایدار آنها (احتمالا در نسخه آینده) بهتر است فقط بر روی سیستم تست (مثلا ماشین مجازی) اقدام به بررسی این ویژگی کنید.
برای مشاهده اسکرینشاتهای بیشتر به اینجا
http://en.opensuse.org/Portal:Snapper/Screenshotsو برای مشاهده راهنمای Snapper در سایت اصلی پروژه، اینجا
http://en.opensuse.org/openSUSE:Snapper_Tutorial را مشاهده کنید. همچنین با مراجعه به وبسایت رسمی این پروژه
http://en.opensuse.org/Portal:Snapper، اطلاعات جامع و مناسبی در اختیارتان قرار خواهد گرفت. برای نصب Snapper بر روی نسخه قبلی اپنسوزه (۱۱٫۴) به این راهنما
http://en.opensuse.org/openSUSE:Snapper_install مراجعه کنید.
همانند فدورا، اپنسوزه هم فعالیت وسیعی در زمینهی فناوری Cloud دارد و ویژگیهای منحصر بفردی را نیز در این نسخه معرفی کرده است. این توزیع، یک سیستمعامل ایدهآل برای امور پردازش ابری محسوب میشود. اپنسوزه ۱۲٫۱ با داشتن کرنل جدید قادر است بصورت مستقیم بر روی Amazon EC2 cloud
http://en.wikipedia.org/wiki/Amazon_Elastic_Compute_Cloudاجرا شود. در حیطه میزبانی (Host) شاهد آخرین تکنولوژیهای مجازیسازی نظیر قابلیت مدیریت Xen 4.1 ،KVM و VirtualBox بوسیله آخرین نسخه ابزار Virt-manager و open-vm-tools هستیم.
اپنسوزه ۱۲٫۱ برای اولین بار در دنیای گنو/لینوکس فناوری OwnCloud را با میزکار ترکیب کرده است. لازم به ذکر است که OwnCloud یک پیادهسازی متنباز برای خدمات ذخیرهسازی و پردازش ابری است که قرار است نسخه سوم آن در اوایل سال ۲۰۱۲ منتشر شود. همچنین مخزن ویژهای که مخصوص امور پردازش ابری و مجازیسازی است، آخرین نسخه ابزارهای Eucalyptus ،OpenNebula و OpenStack را در اختیار کاربران قرار میدهد.
owncloud
در حیطه مدیریت سرور، ابزار مدیریت از راه دور سیستم، با نام WebYaST ارائه شده است که یک رابط تحت وب بهبود یافته برای مدیریت سیستمهای مبتنی بر اپنسوزه از راه دور بوده و در این نسخه با ماژولهای جدید و کارایی بهتری عرضه شده. برای اطلاع دقیقتر از ویژگیهای مربوط به سرور و Cloud در اپنسوزه ۱۲٫۱ به این صفحه مراجعه
http://en.opensuse.org/Product_highlights#Security_and_administration_tools کنید.
WebYaST
اپنسوزه همچنین اولین توزیعی است که زبان برنامهنویسی جدید Go
http://golang.org/را که متعلق به گوگل است پشتیبانی میکند.
از توضیحاتی که ارائه شد اینگونه برمیآید که اپنسوزه توزیعی مشابه فدورا است که تمرکز خود را بر روی تکنولوژیهای نوین و پوشش دادن نیازهای ویژهی کاربران حرفهای و یا کلان گذاشته است؛ ولی این طرز تفکر چندان بهجا و صحیح نیست. بدون شک میتوان اپنسوزه را در تمام-گرافیکی بودن نیز پیشرو و کامل دانست. در اغلب توزیعها (حتی اوبونتو) برای انجام بسیاری تنظیمات مجبور به استفاده از خط فرمان خواهید بود؛ و این در حالی است که اپنسوزه از مدتها پیش ابزار مدیریت سیستم خود را با نام Yast توسعه میدهد. ابزاری که اغلب جنبههای مدیریتی سیستمعامل را بصورت کاملا گرافیکی تحت پوشش خود قرار میدهد؛ حتی همانگونه که مشاهده کردید برای استفاده از قابلیتهای Snapper نیز یک ماژول ویژه برای این مرکز کنترل وجود دارد. این برنامه از مراحل نصب گرفته، تا مراحل ویرایش گراب شما را یاری خواهد کرد و تا حدود زیادی شما را از وجود ترمینال بینیاز میکند. البته بدلیل گستردگی، ممکن است کاربران تازهکار تا حدودی در استفاده از Yast سردرگم شوند؛ ولی با کمی کاوش و زیر و رو کردن به راحتی به زیر و بم آن مسلط خواهند شد. اپنسوزه همچنین در میان توزیعهای گنو/لینوکس یکی از زیباترین آرتورکها (کارهای هنری) را دارد.
YaST Control Center
عملکرد اپنسوزه با استفاده از فایلسیستم Btrfs چندان سریع و قابل قبول نبود ولی با استفاده از ext4 بعنوان فایلسیستم پیشفرض سرعت عملکرد، بالا و رضایتبخش بود. در استفاده از میزکار KDE کرشها و اشکالاتی در اجرا و استفاده از برنامهها مشاهده شد. همچنین چندین بار نصب برنامهها از طریق پکیج منیجر گرافیکی آن (Apper) با مشکل مواجه شد و ما را مجبور به استفاده از خط فرمان و یا Yast کرد. هم فدورا و هم اپنسوزه با وجود پیشرو بودن و تکنولوژیهای جدیدشان باید در پایداری انتشار پیشفرض دقت بیشتری به خرج دهند و در روند رفع باگ خود تجدید نظر کنند.
از نظر شناسایی سختافزارها، اپنسوزه سرآمد اغلب توزیعهای دیگر گنو/لینوکس است و بسیاری اعتقاد دارند این توانایی بالا در شناخت و راهاندازی سختافزارها از نتایج همکاریهای ناول و مایکروسافت است. با توجه به سابقه عجیب مایکروسافت در باجگیری و شکایتهای متنوع از سایر رقیبان، باید امیدوار باشیم بعنوان یک نتیجه دراز مدت شاهد دردسرسازیهای این شرکت برای توزیع اپنسوزه و در مجموع کل دنیای گنو/لینوکس نباشیم.
نرمافزارها و مدیریت بستههااپنسوزه ۱۲٫۱ از برنامه Apper بعنوان رابط گرافیکی مدیریت مخازن خود بهره میبرد که در حقیقت تغییر نام یافتهی همان KPackageKit است. با این حال بنابر گفتههای توسعه دهنده آن، Apper سریعتر و پایدارتر از KPackageKit خواهد بود.
First Apper is based on my rework of packagekit-qt which is called packagekit-qt2, and this rework makes Apper much faster than KPackageKit was, the inner details is that we don’t use the huge QSharedPointer for packages and don’t create a bunch of useless stuff unless the user asks, I didn’t measured the time but first time you run it you will surely notice. This also means Apper is more stable since packagekit-qt2 has a cleaner code and a nicer API. Second Apper has several user interface changes and a much nicer integration with KDE
Apper
از زمانی که پشتیبان رسمی اپنسوزه، یعنی شرکت ناول، بطور کامل فروخته شد و این توزیع تبدیل به یک توزیع جامعهمحور شد ابهامهای فراوانی در مورد آینده آن بوجود آمد. عدهای معتقدند تمرکز و کیفیت کاری، در این توزیع کاهش داشته و اثر مستقیمی بر روی سرعت و کیفیت پکیج کردن برنامهها و قرار گرفتن آنها بر روی مخازن داشته است. با این حال این مورد مگر با استفاده دراز مدت بطور دقیق مشخص نمیشود و برای اطلاع از صحت آن باید به نظرات کاربران این توزیع مراجعه کرد. اگر کاربر همیشگی اپنسوزه هستید، شاید بخش نظرات همین پست مکان مناسبی برای پاسخگویی به این سوال باشد…
اپنسوزه در حیطه نرمافزارهای پیشفرض کمبودی ندارد و با ارائه نرمافزارهای پیشفرض KDE و گنوم در این دو میزکار میتواند به خوبی نیازهای کاربران را پوشش دهد. البته به یاد داشته باشید که این توزیع بصورت پیشفرض کدکهای انحصاری مولتیمدیا و سایر برنامههای غیرآزاد (بجز باینریهای غیرآزاد کرنل!) را به همراه ندارد و در صورتی که اصرار به استفاده از آنها دارید باید خودتان آستینها را بالا زده و به نصب آنها بپردازید.
مرورگر پیشفرض این نسخه، فایرفاکس ۷٫۰٫۱ است که بخاطر سرعت گرفتن روند شمارهگذاری و انتشار این مرورگر، یک نسخه از نسخه پایدار فعلی (در زمان نگارش این مقاله) عقب است. همچنین در این نسخه کرومیوم ۱۷ نیز از طریق مخازن قابل دریافت است. برنامه مرور و ویرایش اسناد اداری نیز در این نسخه، مانند بسیاری توزیعهای دیگر LibreOffice است.
نتیجهگیریسعی شد در این بررسی بصوت مختصر به پوشش دادن ویژگیهای متمایز اپنسوزه ۱۲٫۱ پرداخته شود و کمتر مسائل حاشیهای به میان آورده شود. شاید بتوان گفت این توزیع هنوز آینده چندان شفاف و واضحی ندارد؛ آیا اپنسوزه میتواند همچون دبیان و یا سایر توزیعهای جامعهمحور موفق، راه روشنی داشته باشد؟
فارغ از اینگونه دغدغهها اگر اقدامات عجیب ناول را در بستن قراردادهای مختلف با یکی از بزرگترین دشمنان آزادی نرمافزار (که هنوز نمیتوان منفعتها و زیانهای دقیق آن را برآورد کرد) کنار نهاده و به اپنسوزه با دید فنی نگاه کنیم مجبور به اقرار خواهیم بود که این توزیع خدمات بزرگی به گنو/لینوکس کرده است. اگر همین قراردادها بعدا به شکل پتنت و حقانحصار گریبان کاربران و توسعهدهندگان اپنسوزه (و یا حتی کل گنو/لینوکس) را نگیرد شاید بتوان گفت با توزیعی آیندهدار مواجه هستیم. توزیعی که به نحوی عجیب پاسخگوی وسیعترین طیف کاربری، چه حرفهای و چه تازه کار بوده و بروز بودن و نوآوری را برای آنها به ارمغان میآورد.
نسخه ۱۲٫۱ یک انتشار نسبتا مهم برای تیم توسعه آن بود. نسخه قبلی یک نسخه تقریبا بی سر و صدا بود و با پایداری مناسب و عدم وجود تغییرات اساسی سعی کرده بود چندان چالش برانگیز نباشد. در نقطه مقابل انتشار قبلی، این انتشار ویژگیهای تحسین برانگیزی را به جامعه گنو/لینوکس و نرمافزارهای آزاد ارائه کرد که حتی اگر دارای ایرادات فراوان هم باشند پیشرفتی مهم محسوب میشوند که در نسخههای آینده بهبودهای فراوانی را در آنها شاهد خواهیم بود.
نظر شما در مورد این نسخه اپنسوزه و همچنین این بررسی چیست؟ لطفا ما و سایر خوانندگان را در نظر و یا تجربه خود شریک کنید.
با تشکر از مرکز گنو/لینوکس سیتو
http://sito.ir/که دیسک این توزیع را در اختیار ما قرار داد.
منبع:
http://linuxreview.ir/1390/09/opensuse-12-1-review/?utm_source=feedburner&utm_medium=feed&utm_campaign=Feed%3A+LinuxReview+%28Linux+Review%29