خب از اونجایی که اوبونتوی ۲۲.۰۴ ظاهرا خیلی از کاربران (من جمله من) رو ناامید کرده و من هم امشب مشغول خاطره‌بازی و گشتن در مطالب قدیمی بودم، ترجیح دادم بیام اینجا و
این مطلب از سایت آزادراه رو کمی نقد کنم.
پیش از هرچیز لازمه محکم اشاره کنم که یکی از دلایلی که این نقد رو می‌نویسم اینه که این محتوا شاید هنوز هم بتونه کاربران رو مجاب کنه که به سمت گنو/لینوکس بیان و در عین حال هم معتقدم که هیچوقت مطالب تولیدشده توسط ما، ارزش نقد رو از دست نمی‌دن.
خب بریم سر اصل مطلب. بخش به بخش این مطلب رو کپی می‌کنم و نقد خودم رو ازش می‌نویسم.
۱. کار با اون ساده‌ست
و برای هر انجام هرکار چندین برنامه آزاد و رایگان داره.
این مورد رو نگه داریم. دو مورد سادگی انجام کار و نرم‌افزارهای آزاد و رایگان (که به نظرم رایگان اینجا میتونه کمی misconception ایجاد کنه) بارها در متن تکرار شده. به نظرم شروع خوبی برای مطلب می‌تونست باشه.
۲. زیباست
هر قسمتش با توجه به سلیقه‌تون فابل تغییر هست.
فکر کنم ما بتونیم قبول کنیم که زیبایی خیلی نسبیه. زیبایی یک سیستم‌عامل، نمی‌تونه دلیل خوبی برای استفاده ازش باشه. برای مثال، من در حال حاضر کاربر سیستم‌عامل مک هستم. یکی از دلایلم برای اومدن سمت مک (به جز توانایی export گرفتن پروژه‌ها برای iOS) زیباییش بود. و خب حقیقتا گرچه اون دو نیازم برطرف شدند، اما به سان موجود وفاداری از موندن روی این سیستم عامل پشیمانم و در اولین فرصت سیستم اصلیم رو جایگزین خواهم کرد و سیستم‌عامل اصلیم هم گنو/لینوکس خواهد شد.
۳. اوبونتو آزاد و رایگانه
یک تکرار از گزینه ۱! حالا توضیحات رو می‌خونیم و نقد می‌کنیم:
گر صادقانه نگاه کنیم تو ایران امکان خرید قانونی تک تک کالاهای دیجیتالی که استفاده می‌کنیم وجود نداره. برای محصولات فرهنگی هنری مثل موسیقی و فیلم نمیشه جایگزینی قرار داد که مثلا به جای آلبوم فلان هنرمند بریم یکی دیگه که کارش رو رایگان منتشر کرده دانلود کنیم! ولی این موضوع برای نرم‌افزار فرق میکنه. میشه از برنامه‌های آزاد استفاده کرد که رایگان هستند و کار ما رو حتی بهتر از برنامه‌های تجاری و غیرقانونی فعلی انجام میدن.
من اگر سال ۹۰ این قسمت رو می‌خوندم شاید قانع می‌شدم که ویندوز/مک رو ول کنم بیام روی اوبونتو. اما الان خیر. می‌دونید چرا؟ چون شکل قدیمی نگاه به نرم‌افزار به عنوان «محصول» تقریبا داره منسوخ میشه و بیشتر نرم‌افزارها به شکل «خدمت» درآمدن. برای پرداخت هم جاده‌ساف‌کن زیاده (نمونه‌ش این که من الان اکانت Google Colab Pro دارم، Microsoft 360 دارم، Adobe Creative Cloud دارم و از همه‌شون هم دارم استفاده می‌کنم). پس این دلیل، دلیل قانع‌کننده‌این نیست.
به جاش به نظرم بهتره مانور ما، دقیقا روی این باشه که استفاده بیش از یک حدی از گوگل (یا در کل استفاده ازش) چه خطراتی برای ما داره. چرا نیازه که گوگل رو تا حد امکان از زندگی خودمون کم کنیم و ... . طبیعتا همه این‌ها رو میشه در مورد مایکروسافت، اپل، ادوبی و ... هم گفت.
هیچ کدوم از ما دوست نداره محصول دزدی یا غیرقانونی استفاده کنه. ویندوز رو حتی اگر به صورت قانونی بخرید باز هم یه محصول انحصاری و بسته هست. اوبونتو آزاده و نه تنها کپی و تکثیرش غیرقانونی نیست، بلکه شما رو تشویق میکنه که کپی‌ش رو به در و همسایه هم بدید! اوبونتو رایگانه، و طبق اساسنامه‌اش، نه تنها هیچوقت پولی نخواهد شد، بلکه نسخه تجاری جداگانه و پولی هم بیرون نخواهد داد. همه چیز در اوبونتو شفافه و می‌تونید مطمئن باشید سیستم عاملتون اطلاعات شخصی شما رو برای کسی نمی‌فرسته.
در مورد بخش اول، بحث‌های زیادی هست که Piracy آیا با دزدی یکیه یا خیر. خیلی‌ها (من‌جمله خودم) معتقدند که نیست پس یعنی برای من مهم نیست نرم‌افزاری رو غیرقانونی استفاده کنم. اما خب اینجا اشاره شده که آزادی اوبونتو مهم‌تره. البته اگر کمی عمیق‌تر شیم در اخباری که سال ۲۰۱۲ جنجال به پا کرد؛ می‌فهمیم که اوبونتو هم همچین علیه سلام نبوده (در مورد حرف‌های استالمن و لنز آمازون تحقیق کنید)
۴. آزمایش و نصب ساده
برای امتحان اوبونتو نیازی به نصبش نیست. رایانه رو با CDش بوت کنید و اگر ازش خوش‌تون اومد نصبش کنید. فرایند نصب هم ساده‌ست و ۲۰ دقیقه طول نمی‌کشه.
در این مورد حرفی ندارم. خیلی شفاف یه ویژگی خوبه
۵. ویروس نداره
عمر کوتاه‌تر از اون هست که نگران ویروس NewFolder.exe باشی یا توی سایت‌های روسی دنبال کلیدهای دزدی Nod32 بگردی.
بزرگترین آدرس غلطی که میشه در مورد سیستم‌عامل‌های خانواده لینوکس، BSD و سولاریس داد بلاشک همینه. هرجا که شما از سیستم‌عاملی استفاده کنید و به اینترنت متصل باشید و اون سیستم‌عامل هم به جز شما کاربر دیگری داشته باشه، قطعا توجه یک سری آدم بد هم به خودتون جلب میکنید. این «آدم‌بد»ها، هدفشون اینه که یا دیتای شما رو بدزدن (و خب به اندازه گوگل پولدار نیستن که این کار رو حین کشیدن لُپ شما انجام بدن) و یا دنبال باجن. شاید هم یک نوجوان ۱۴ ساله دنبال کرم ریختن باشن. به هرحال، همیشه هستند.
تعداد بدافزارهایی که می‌تونن گنو/لینوکس یا مک یا BSD رو آلوده کنن بسیار کمتره، اما صفر نیست. اینجا مطلبی از رشد بدافزارها در سال گذشته رو پیدا کردم که براتون میذارم:
https://www.bleepingcomputer.com/news/security/linux-malware-sees-35-percent-growth-during-2021/۶. با تمام سخت‌افزارها کار میکنه
سیستم‌عامل طراحی شده که با تمام سخت‌افزارها کار کنه و اگر برای کار با سخت افزار خاصی نیاز به برنامه‌ی خاصی داره (درایور) پس یه ضعف برای اون هست. اوبونتو با هر نوع رایانه و سخت افزار از کامپیوترهای رومیزی گرفته تا لپتاپ، نت‌بوک و all in one کار میکنه. سخت افزار جدیدی دارید که اوبونتو اون رو شناسایی نمی‌کنه؟ نسخه بعدی حتما پشتیبانی خواهد کرد!
این هم درسته و هم نه ((: راستش رو بخواهید این که سیستم‌عامل روی هردستگاهی که دارید نصب شه (لپتاپ، دسکتاپ، رزبری و ...) خیلی خوبه، اما به نظرم عنوان تا حدی داره غلط آدرس میده باز. چرا که مثلا روی لپتاپ قدیمی من نصب می‌شد، اما باید دست کم سه چهار ساعت وقت می‌ذاشتم تا Card Reader و همچنین Wireless Adapter ش رو بشناسه. البته این بیشتر باگ تولیدکننده سخت‌افزاره که دیتاش رو به زور تحویل میده -__-
۷. با برنامه‌هایی که دارید سازگاره
کاربر فایرفاکس یا گوگل کروم هستید؟ مساله‌ای نیست چون نسخه اوبونتو دارند. با بچه‌ها Skype میزنید؟ اون هم نسخه‌ای برای اوبونتو داره. برای دیدن قسمت‌های جدید Bing Bang Theory از VLC استفاده میکنی؟ اون هم مساله‌ای نیست. اگر برنامه‌ای هم نسخه‌ی اوبونتو نداشت بدون شک چندین برنامه‌ی معادلش هست که کارتون رو راه بندازه. مثلا اگر شب و روز پای Yahoo! Messenger هستید (هنوز هم همچین موجوداتی هستند؟ ) معادلش Empathy هست که چندین برابر Y! Messenger امکانات داره و از سرویس‌های چت گوگل، یاهو، فیس‌بوک و … پشتیبانی میکنه.
در این مورد حرفی ندارم، در طول ۱۱ سالی که از نوشتن اون مطلب گذشته این نرم‌افزارها پیشرفت چشم‌گیری کردند و طبیعیه که الان حتی بسیار جلوتر از نمونه‌های غیرآزاد باشن (که در مورد فایرفاکس و VLC شدیدا صادقه).
۸. پشتیبانی مناسب از زبان پارسی
تمام برنامه‌های گرافیکی اوبونتو از پارسی پشتیبانی میکنن و همچنین برخلاف ویندوز کیبورد استاندارد پارسی رو داره. همچنین برنامه‌هایی که بر اساس gtk نوشته شدن به صورت داخلی راست به چپ بودن نوشته‌ها رو رعایت میکنن. مثلا Empathy بدون هیچ کار اضافه‌ای جهت نوشته‌ها رو درست نشون میده
کی‌برد استاندارد موضوع مهمی بود که خب کم کم حل شد در باقی سیستم‌عامل‌ها. این مطلب اشاره به رندر کردن زبان فارسی داره، اما در حال حاضر اگر بخوام کسی رو مجاب کنم که از گنو/لینوکس استفاده کنه قطعا از ترجمه فارسیش حرف می‌زنم.
۹. پایداری و سرعت بالا
کند نمیشه و هر دو ماه لازم نیست دوباره نصبش کنید. به چندین گیگابایت RAM هم برای اجرا شدن نیاز نداره.
اوه اوه ((: مطلب زمانی نوشته شده که «چند گیگابایت رم» خیلی عجیب و محیرالعقول بوده. این در حالیه که من هرروز مدل‌های جدید لپتاپ رو در دیجی‌کالا چک می‌کنم و لپتاپی نمی‌بینم که زیر ۶ گیگابایت رم داشته باشه. البته این رو بگم که هنوز که هنوزه گنو/لینوکس برای زنده کردن یک سیستم قدیمی که ۲ گیگ رم داره، عالیه! البته نه اوبونتو ...
۱۰. جامعه کاربری پارسی زبان
بچه‌های فوق‌العاده در انجمن پارسی اوبونتو و کانال irc هستند که بدون هیچ چشم‌داشتی به شما کمک میکنن
اینجا هم یک «بر منکرش لعنت» میگم و صحنه رو ترک می‌کنم. امیدوارم شما هم نقدتون رو به مطلب من وارد کنید تا بتونیم چنین مطلبی رو از نو و بدون زمان خاص تدوین کنیم
موضوع: نقد یک مطلب قدیمی در مورد اوبونتو (دفعات بازدید: 369 بار)
