آیا گنو/لینوکس فقط برای برنامه‌نویسان مناسب است؟

[محمدرضا حقیری]

سلام.
می‌دونم که عنوان تاپیک و اسم من شاید گیجتون کنه  و خب باید بگم که حق دارید واقعا. اما موضوع اینه که این موضوع، یک سوال نیست. بیشتر یک سری نقطه‌نظر شخصیه و خب احتمال خیلی زیاد، بحث‌های خوبی هم در ادامه‌ش در بگیره. اول هم قصد داشتم در بلاگم بنویسمش، اما خب ترجیحم این شد که بیام اینجا بنویسم دقیقا به خاطر همین بحث‌هایی که درمی‌گیره. شاید در آینده، برآیند بحث‌ها رو در یک پست بلاگ منتشر کردم.
خب، سال ۹۰ بود. من یک مجموعه «کینگ» داشتم. در یکی از دیسک‌هاش Ubuntu 11.04 رو به صورت Bootable داشت. در کنار این پکیج یک مجله طوری هم عرضه می‌شد که در مورد دیسک‌ها نوشته بود. در قسمت مربوط به اوبونتو دقیقا نوشته بود «سیستم‌عاملی مناسب برای برنامه‌نویسان» و خب این من رو ترغیب کرد که سیستم‌عامل رو کامل عوض کنم و برم روی اوبونتو.
گرچه الان کاربر روزمره گنو/لینوکس نیستم و سه سالی میشه که به مک مهاجرت کردم، اما کمابیش هنوز روی سیستم‌های دیگر، رزبری‌پای و ... لینوکس دارم. نکته‌ای که وجود داره اینه، تقریبا هیچ کدوم از اون سیستم‌ها - به جز رزبری پای و یک لپتاپ قدیمی HP - برای برنامه‌نویسی و توسعه محصول و ایده استفاده نمیشن!
برای مثال، یکی از اون سیستم‌ها صرفا کارش دانلود اتوماتیک فایله. یکی دیگه، دستیار هوشمند شده و با یک میکروفن یقه‌ای کلی باهاش حرف می‌زنم  و الخ. یعنی موضوع اینجا اینه که گنو/لینوکس به عنوان یک سیستم‌عامل روزمره، کاملا مناسبه.
حتی اگر نظر من رو بخواهید، برای کسی که صرفا قصد وبگردی و ... داره، انتخاب بسیار بهتری نسبت به ویندوز می‌تونه باشه!
و حالا برگردیم به سوال اول. آیا گنو/لینوکس فقط برای برنامه‌نویسان مناسبه؟ بعنوان یک توسعه‌دهنده معتقدم بهترین گزینه برای توسعه بسیاری از نرم‌افزارهاست. اما منِ توسعه‌دهنده روی گنو/لینوکس هم آهنگ ساختم، هم فیلم دیدم، هم بازی کردم، هم فیلم ادیت کردم و ... . در واقع این دید بسیار قدیمی در مورد سیستم‌عامل‌هایی غیر از ویندوز، از کجا میاد؟ و چطور میشه بهبودش داد؟
هزاران علامت سوال دیگر هم در ذهن دارم (: اما خب صرفا خواستم چیزهایی که در ذهنم می‌گذرند رو اینجا مکتوب کنم تا ببینم نظر شما چیه

[🇬🇧بریتانیای کبیر🇬🇧]

این جور سوالا قبلا جوابش داده شده و مطرح کردنش هم وقت تلفی خالصه و هم باعث میشکه اگه یا تازه کار یا کسی که از گنو لینوکس استفاده نمی‌کنه اینو بخونه فکر کنه که حتما بدرد کار دیگه ای بجز برنامه نویسی نمیخوره وگرنه این طرفی که این همه سال ازش استفاده نمیکنه اینو مطرح نمی‌کرد. کسی اگه دنبال این سوال باشه حتما هزارتا جوابای قبلی را هم خونده و متوجه میشکه دیگه گنو لینوکس مثل ده سال قبل نیست و بسیاری از کارای یک  فرد عادی تو اون حتی راحت ترم هست. اگه قبول نکرد، نه دانستگی و لج خودشه یا مثل زوزمیتیا، اپل زامبیا و ... زامبیه
بنظرم باید اصلا اینجور سوالا حذف شه.

در واقع این دید بسیار قدیمی در مورد سیستم‌عامل‌هایی غیر از ویندوز، از کجا میاد؟ 

از ده سال قبل تا حالا بیار بسیار درباره این حرفا بحث شده و دلیل موندگاریش اظحار نظر افرادی هست که با یک نصب آرچ فکر می‌کنن حرفه ای هستن و با یک مشل ول می‌کنن

چطور میشه بهبودش داد؟

نباید بهبودش داد، باید رفعش کرد. 
شاید موارد زیر مسخره بیاد ولی اثر گذاریه بالایی داره
اگه دارید چیزی را از روی یک پی دی اف، عکس، سایت و .... با ظبط فیلم آموزش می‌دید سیستم عاملتون گنو لینوکس باشه
با انجام پروژه های گرافیکی در گنو لینوکس و نشون دادن نمونه کارات در سایت های مختلف (زیر عکس ها هم نوشته باشع با نرم افزار مثلا گیمپ در گنو لینوکس)
 گذاشتن نماگرافت های قشنگ و بروز در سایت های مختلف،
 استفاده از فرمت های آزاد مثل 7z, odt, svg, xcf و .... که باعث میشه نفوذ نرم افزار های انحصاریی که مختص ویندوزن کم شه
استفاده از libreoffice (کمی سخته ولی باز خوبه)
استفاده از هر جایگزین آزاد(مرور گر آزاد، پی دی اف خوان، پلیر، مدیریت فایل فشرده، ویرایشگر و ........ حتی اگه در ویندوز یا مک باشی)
بازی کردن در گنو لینوکس و استریم کردنش (اکیدا بازیه خوش بر و رویی باشه)
یک کار غیر اخلاقی هم میشه کرد که بری در وبلاگ کسایی که با یک روز اسنفاده از گنو لینوکس بد می‌گن، لقب بی عرضه، خنگ، و ... (انواع تخریب های شخصیتی) بدی ولی باید در جایی باشه که تعداد گنو لینوکسی ها  برابر باشه یا گنو لینوکسی ها بیشتر باشن چون در زومیت و بقیه سایت ها و انجمن های دزر نمیشه چنین کاری کرد.

هر کار ساده ای که به طرف نشون بدی که داری کاری با گنو لینوکس می‌کنی که مردم دیگه با راینشون می‌کنن و حتما نشرش بده یا حداقل در وبلاگت بگو من فلان کارو در گنو لینوکس کردم، شاید مسخره باشه ولی راهکار همینه
یک نمونش خودم چندین سال پیش که اصلا با گنو لینوکس آشنا نبودم در یوتیوب داشتم یه فیلمی را میدیدم که طرف زد یه فایل فشرده (با اینکه rar بود) را با 7z استهراج می‌کرد برای نصب یک نرم افزار، من برام واقعا جالب بود که این طرف از یک نرم افزار دیگه بغیر از winrarی که در همهی سیستم های ویندوزی نصبه استفاده کرد و بلافاصله رفتم 7z نصب کردم

ویرایش: اصلی ترین  دلیلی که نباید اینجور سوال ها مطرح شه اینکه یک مشت نفوذی بعدا میان تاییدشم می‌کنن.

حتی اگه اذیت بشم، ولی یه ویندوز خام که تا حالا به اینترنت هم وصل نشده هم داشته باشم روی سیستم زیاد موضوع مهمی برای بنده نیست.

[thmkhtry]

اگه یکی واقعا علافه مند باشه خوب استفاده می‌کنه و عادت نرم افزار های ویندوز رو از سرش می‌پرونه(مثل خودم). به غیر از این حالت چند حالت دیگه هم وجود داره:
۱. کلا تابه حال کامپیوتر ندیده باشه و دوستش بگه بیا لینوکس.
۲. لینوکس رو اصلا تابه حال ندیده باشه که معمولا در ایران زیاده.
۳.  لینوکس رو دیده ولی ترول ویندوزه یا میگه چرا وقتی همه استفاده میکنن ویندوز رو ما استفاده نکنیم؟

[sajadspeed]

به نظر بنده بیشترین دلیلی که باعث میشه افراد روی سیستم‌عاملی مثل ویندوز باشند بر می‌گرده به جامعه... فردی رو در نظر بگیرید که لپ‌تاپ رو باز و وب‌گردی می‌کنه تمام! خوب تا اینجا مشکلی نیست، بیشتر با مرورگر کار داره تا ویندوز ولی موضوع اینجا ختم نمیشه، این فرد ممکنه برای کار خودش نیاز به یک نرم‌افزار حسابداری داشته باشه. گزینه مناسبش هلو یا نمی‌دونم پارسیان و این موارد هست. خوب الان اینجا شما می‌گویید جایگزین آزاد اونو استفاده بکن! توی یه جمله فقط می‌تونم حال و احوال این فرد رو توصیف کنم، "مهم نیست" بی‌رودروایسی برای اون بنده خدا اصلا مهم نیست ویندوز داشته باشه یا هر چیز دیگه‌ای... اون نرم‌افزاری رو می‌خواد که بلده و می‌تونه باهاش کار بکنه. جایگزین نمی‌خواد.
این فرد در این مثال مصداق شخصی بدون دانش حتی پایه کامپیوتر است. الان یکم سطح کاربر رو میاریم بالاتر، یه دانش‌آموز یا دانشجو رو در نظر بگیرید که هم توسط مدرسه و یا دانشگاه و هم از طرف جامعه به دسته نرم‌افزارهایی مخصوص ویندوز هدایت می‌شه. الان اون دانش‌آموزی که معلمش می‌گه باید برای من فایل PowerPoint فلان ارائتون رو بفرستید، چکار بکنه؟ با لیبره‌آفیس درست کنه که روی سیستم ویندوزی معلم با کلی اشکال بیاد بالا؟
اصلا دانشجویی رو در نظر بگیرید که کارش با یه نرم‌افزار تخصصی هست که فقط نسخه ویندوزی داره. استاد اون نرم‌افزار رو توی طول ترم تدریس میکنه و دانشجو مشابه اون رو هم بخواد توی لینوکس نصب بکنه و بتونه یاد بگیره باهاش کار بکنه ترمش تموم شده و افتاده خداییش خودمونیم، یه لحظه جای اون فرد باشیم. دانش تخصصی در این زمینه نداریم، از کامپیوترمون هم صرفا استفاده کاملا ابزاری در جهت حرفه‌ی خودمون داریم، آیا اینقدر دردسر رو به جون می‌خریم؟

آقا اصلا خودمون در اون ایام کرونایی...
دانشگاه در بستر Adobe Connect کلاس‌ها رو برگزار می‌کرد. البته نسخه وب هم داشت ولی عملا نداشت خیلی بهتر بود :| خوب من به عنوان یه دانشجو چکار کنم؟ با کلی قطعی و اذیت شدن با نسخه وبش حدود دو سه سال سر کلاس برم؟ جواب خود شخص بنده به این سوال بله بود، واقعا هم من با کلی اذیت شدن از نسخه وب این نرم‌افزار مسخره استفاده کردم و سمت ویندوز نرفتم، الان ما که دانشجوی نرم‌افزاریم خیلی‌ها مجبور شدن ویندوز نصب کنن برای این قضیه، خوب حالا این مورد رو بسط بدید به دانشجوهای رشته‌های دیگه
من نمی‌دونم چطور این جامعه و فشارهایی که برای استفاده از نرم‌افزارهای مالکیتی به افراد میارن رو درست کنیم. هیچ اطلاعاتی در این زمینه ندارم، فقط می‌دونم این مورد یکی از اصلی‌ترین مشکلات هستش.

پ.ن: من خودم هنوز که هنوزه یه ویندوز به شکل دوال‌بوت روی سیستم دارم، چرا؟ چون وقتی مثلا توی یک جمعی هستم و بخوان شبکه کنن و کانتر بزنن من چی بگم؟ اون لذت دورهمی رو از دست بدم برای چی؟ یا وقتی بخوایم PES که البته الان شده EFootball بازی کنیم رو چیکار کنم؟ بگم نه من پایبندم که از ویندوز استفاده نکنم؟ روی همون ویندوز هم به زور دسته بازی و صد تا چیز دیگه رو باید تنظیم کرد که تجربه خوبی داشته باشیم چه برسه بخوام این بازی‌ها روی روی لینوکس اجرا کنم. پس اگه راه داشته باشه، مثل همون Adobe Connect قطعا روی لینوکس هستم. حتی اگه اذیت بشم، ولی یه ویندوز خام که تا حالا به اینترنت هم وصل نشده هم داشته باشم روی سیستم زیاد موضوع مهمی برای بنده نیست.

[thmkhtry]

به نظر بنده...

+۱
واقعا کامل آزاد بودن (ایران مخصوصا) خیلی سخته!

[🇬🇧بریتانیای کبیر🇬🇧]

دانشگاه در بستر Adobe Connect کلاس‌ها رو برگزار می‌کرد. البته نسخه وب هم داشت ولی عملا نداشت خیلی بهتر بود :| خوب من به عنوان یه دانشجو چکار کنم؟

ازشون درخواست کن در bbb کلاسو برگزار کنن. اینجوری خود دانشگاهم می‌تونه یه سرور بخره و روش bbb نصب کنه

الان ما که دانشجوی نرم‌افزاریم خیلی‌ها مجبور شدن ویندوز نصب کنن برای این قضیه، خوب حالا این مورد رو بسط بدید به دانشجوهای رشته‌های دیگه

نه نشد، هر که طاووس خواهد جور هندوستان کشد، باید بالاخره به خودت سختی بدی و از جایگزین های آزاد استفاده کنی.

اصلا دانشجویی رو در نظر بگیرید که کارش با یه نرم‌افزار تخصصی هست که فقط نسخه ویندوزی داره. استاد اون نرم‌افزار رو توی طول ترم تدریس میکنه و دانشجو مشابه اون رو هم بخواد توی لینوکس نصب بکنه و بتونه یاد بگیره باهاش کار بکنه ترمش تموم شده و افتاده خداییش خودمونیم، یه لحظه جای اون فرد باشیم.

هیچ کس تا ابد دانشجو نیست.
این جور چیزا برای یک فرد عادی که مظنون سوال موضوع هست نیست. درضمن بعد ترم که می‌تونی خودت بری تنهایی بری دنبال جایگزین آزادش،‌ دانشجوی کامپیوتر باید انعطاف پذیر باشه.

یا وقتی بخوایم PES که البته الان شده EFootball بازی کنیم رو چیکار کنم؟

بجاش بازی های آزادو امتحان کن و به دیگران معرفیشم کن، ولی اسمی از گنو لینوکس نبر

[hartin]

استفاده روزمره تعاریف زیادی داره
به نظرم هرکی هشت گیگ و زیر اون داره باید ازش استفاده کنه
و هرچی سی پی یو دو هسته ای با فرکانس زیر سه گیگاهرتز داره
جز این موارد بقیه چیزا مثل آهنگ و فیلم و... دیدن ایرادی نداره یا حداقل من ندیدم
وبگردی هم بهتره از ویندوز

[LegenderYaliRezA88]

این روزا با گنوم ۴۴ گنو لینوکس عالیه

[دانیال بهزادی]

ببین این برای من مشخّصه که گنو سیستم‌عاملی برای هرکاریه.
در واقع سوالی که این روزها ذهن من رو مشغول کرده اینه که در توضیح ویندوز باید چی نوشت؟ سیستم‌عاملی برای مازوخیست‌ها؟

[ɴɪᴍᴀ]

فقط اینکه باید بیشتر گنو/لینوکس تبلیغ بشه! خیلیا یه روش ویندوزی فکر میکنن و وقتی درباره گنو/لینوکس تو ایران سرچ میکنن، 99 درصد وقت ها یه ترمینال ترسناک میبینن و کلا فرار میکنن از گنو/لینوکس! بعضیا هم که کلا فکر میکنن ویندوز یعنی سیستم عامل و به گنو/لینوکس هم میگن "ویندوز لینوکس" (بر اساس تجربه واقعی!  )

گنو/لینوکس فقط برای این جامعه گیک ها نیست! بیشتر آدما اهمیتی نمیدن به فلسفه نرم افزار آزاد و غیره! فقط یه چیز ساده میخوان که کارشونو راه بندازه! اصلا اهمیتی نمیدن به اینکه همه چی رو درباره گنو/لینوکس بلد باشن! همونجوری که براشون اهمیتی نداره همه چیز رو درباره ویندوز بلد باشن! این همه رو گفتم تا برسم به اینکه:

گنو/لینوکس باید کار باهاش مخصوصا تو بعضی بخش ها از این هم ساده تر بشه و برنامه های ساده و gui دار بیشتر.
تبلیغ هم باید دربارش بیشتر باشه همونجور که United Kingdom گفت! اسکرین شات های مختلف، تولید محتوا دربارش، نشون دادن اینکه داری کارای عادی رو باهاش انجام میدی ( )، نشون دادن نقطه های قوت لینوکس در برابر ویندوز و نشون دادن اینکه چقدر خوشکل میتونه باشه (:

خیلیا ساده ترین چیز هارو هم درباره لینوکس نمیدونن و با ذهن ویندوزی وارد میشن! خودمو زمانی که میخواستم وارد دنیای لینوکس بشم مثال میزنم، اون زمان (سال 2020 یا 2021 بود فکر کنم) سرچ کردم "دانلود لینوکس  " چون که فکر میکردم باید از سایتی مثل سافت 98 دانلودش کنم، بعد هزار ساعت گشتن تو یه سایتی و دیدن عکس های نسخه های زشت 10 سال پیش، مینت 18.1 ماته رو دانلود و نصب کردم و همون اول هم یه مشکل کار نکردن اینترنت خوردم! پس باید ساده ترین چیز ها هم بعضی وقت ها توزیع داده بشه به مردم (:

بعضیا متاسفانه اینجوری فکر میکنن که ما هیچ کاری درباره گنو/لینوکس نمیکنیم و هرکی خواست میاد سمتش 

[sajadspeed]

ویرایش: اصلی ترین  دلیلی که نباید اینجور سوال ها مطرح شه اینکه یک مشت نفوذی بعدا میان تاییدشم می‌کنن.

الان منظورتون از نفوذی منم؟ یا اشتباه تایپی بوده نقل قول از من خورده پایین ارسالتون؟

ازشون درخواست کن در bbb کلاسو برگزار کنن. اینجوری خود دانشگاهم می‌تونه یه سرور بخره و روش bbb نصب کنه

ببخشید اینجور میگم ولی چطور فکر می‌کنید اولین و صریح‌ترین راهکاری که می‌دهید قبلا به ذهن کسی که توی دل خود اون مشکل بوده نرسیده؟ درخواست که هیچی، اصلا خودمون راه‌اندازی کردیم براشون. متاسفانه تمام سامانه‌های دیگشون مثل سمیاد و نمی‌دونم چند تا پلتفرم دیگه با بستر ادوبی‌کانکت سینک شده بودند. پس عملا تغییرات باید در سطح گسترده‌ای صورت می‌گرفت و از افرادی که همون سامانه‌ها رو طراحی، که نه، از نمونه‌های خارجی کپی کرده بودن نباید همچین انتظاری داشت.

نه نشد، هر که طاووس خواهد جور هندوستان کشد، باید بالاخره به خودت سختی بدی و از جایگزین های آزاد استفاده کنی.

خوب عزیز من میگم که، من خودم چندین ترم سختی کشیدم و نرفتم سمت ویندوز، با اینکه ویندوز هم نصب بود روی سیستم، من طاووس می‌خواستم و جورش رو هم کشیدم، چرا جورش رو کشیدم؟ چون برنامه‌نویسم و برام اثبات شده که واقعا دارم برای طاووس جور می‌کشم. الان چطوری به اون دانشجوی رشته‌ی معماری می‌خوای بگی این طاووسه، بیا جورش رو بکش؟ اون بنده خدا کل کارش مثلا با اتوکد و صد تا نرم‌افزار انحصاریه دیگست... من که نمی‌گم ویندوز خوبه! بابا خداوکیلی حال من از این سیستم‌عامل به هم می‌خوره، فقط دارم چند تا حقیقت بدون شعار رو یاز گو می‌کنم. اصلا نه می‌دونم راهکار مشخصی هست یا نیست. صرفا میگم این مشکل هست، عوض انکار کردن و پیچوندن باید روبرو شد با این مسئله

هیچ کس تا ابد دانشجو نیست.
این جور چیزا برای یک فرد عادی که مظنون سوال موضوع هست نیست. درضمن بعد ترم که می‌تونی خودت بری تنهایی بری دنبال جایگزین آزادش،‌ دانشجوی کامپیوتر باید انعطاف پذیر باشه.

اگر یک جمله قبل این نقل قول که از من کردید را بخونید متوجه می‌شوید اینجا منظور از اون دانشجو یک فرد خارج از رشته کامپیتور هست، نه بنده، نه دانشجوی نرم‌افزار... شما اینقدر با پیش‌زمینه ذهنی ارسال من رو خوندی که اصلا اون چیزی که دوست داشتی رو شنیدی، نه حرف منو

بجاش بازی های آزادو امتحان کن و به دیگران معرفیشم کن، ولی اسمی از گنو لینوکس نبر

اتفاقا SuperTuxKart و چندین بازی دیگه رو هر جا نشستم ازش تعریف کردم ولی میشه بفرمایید بازی آزاد فوتبالی در حد و کیفیت نمی‌گم فیفا، همون Pes چی هست؟