چند سوال و ابهام در رابطه با FOS,GNU,FOSS,GPL

[khafan_bat]

یه بنده خدایی میاد یک نرم افزار مینویسه . Open Source هست . مهر GNU  و CopyLeft هم روش خورده . رایگان هم هست . از طریق اینترنت اون رو برای دانلود قرار میده ( کپی رایت نداره این نرم افزار ) حالا :

1 ) اگر یک فرد یا شرکتی ( معتبر یا ناشناس ) اون رو دانلود کنه با قیمتی که خیلی بیشتر از هزینه ی دانلود و رایت روی سی دی  هست به فروش بروسونه (جزئی یا فروش انبوه ) مشکلی ایجاد میشه ؟ آیا مورد پیگرد قرار میگیره یا کسی ( یا سازمانی ) می تونه از این کار منعش کنه ؟

2 ) اگر فرد یا شرکتی بیاد دانلودش کنه ، با تغییر یا بدون تغییر ، میتونه اون رو برای خود یا شرکتش کپی رایت کنه ؟ ( با توجه به شرایطی که ذکر شد )

3 ) مجوز ( یا دیگر مجوز هایی که گنو قبولش داره ) یک چیز رسمیست ( قوانینش مثل کپی رایت ارزش دارد ؟ ) با توجه به اینکه گنو یک NGO  یا سازمان غیر دولتی است ؟

4 ) آیا نرم افزار های آزاد فقط قابل استفاده در سیستم عامل آزاد هستند؟

5 ) FSF و GNU و FOSS از نظر  تاریخچه و پیدایش چه تفاوت هایی دارند. من خیلی مطلب خوندم ولی نتیجه ی خاصی نگرفتم. همه در تایید هم هستند و از ریچالد استالمن شروع میشن . من در ویکی انگلیسی در صفحه ی FSF خوندم که این سازمان رو ریچارد استالمن ایجاد کرد و هدفش نوشتن Free Software برای پروژه ی گنو بود از طرفی تو صفحه ی مربوط به پروژه ی گنو خوندم که توسط ریچارد استالمن برای گسترش نرم افزار های آزاد نوشته شده ؟ حالا اول مرغ بوجود اومد یا تخم مرغ ؟ کدوم یکی اول به وجود اومدن ؟ FSF یا GNU

6) هر نرم افزار آزدی (حتی اگر کپی لفت نداشته باشد ) الزاما بازمتن است اما هر نرم افزار باز متنی الزاما آزاد نیست ! این گفته درست است ؟

6 ) کرنل لینوکس کاملا آزاد است . و با استفاده از نرم افزار های آزاد تحت مجور گنو ، گنو/لینوکس به وجود آمد. یک سوالی هست برای من و اون اینه که آیا وجود عبارت گنو در فرضا دبیان گنو/هارد یا دبیان گنو/فری اس دی یا سوزه گنو/لینوکس بیان کننده آزاد بود هم کرنل و هم نرم افزار ها و در نتیجه در کل آزاد بودن سیستم  عامل است ؟

[Mehrab]

۰. open source به طور کلی با نرم‌افزار آزاد فرق داره. open source همه خصوصیات یک نرم‌افزار آزاد رو پاسخ نمی‌ده. هر چند که ممکن‌ه بعضی از مجوزها رو هم بنیاد نرم‌افزارهای آزاد و هم open source تایید کرده باشن.

۱. اول باید دید مجوز اون نرم‌افزار دقیقا چی هست. مجوزهای زیادی مورد تایید بنیاد نرم‌افزارهای آزاد هست. ولی به طور کلی این رو می‌دونم که صرف فروش یک نرم‌افزار هیچ کدوم از اصول نرم‌افزارهای آزاد رو زیر سوال نمی‌بره. ولی بازم می‌گم در این موارد باید به مجوز همون نرم‌افزار رجوع کرد.

۲. باز هم فکر می‌کنم بستگی به مجوز داره. مثلا  GPL V3 این اجازه رو نمی‌ده.

۳. فکر می‌کنم تخطی از مجوزها از جمله GPL قابل پیگری قانونی باشه.

۴. نه. مثال‌های زیادی هم هست. مثلا VLC که علاوه بر لینوکس نسخه ویندوز و مک هم داره و کاملا مورد تایید fsf هم هست.

لیست مجوزهای مورد تایید بنیاد نرم‌افزار آزاد
http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_FSF_approved_software_licenses

اگه جایی اشتباه گفتم تذکر بدید لطفا.

[سید وحید رضا برهانی]

سلام
من گیج شدم فکر می کنم که شما کپی رایت رو با انحصار اشتباه کردید تا اونجایی که می دونم کپی رایت یک حقیه که به نویسنده تعلق می گیره که نویسنده(یا صاحب اثر)این حق رو داشته باشه که هر طوری بخواد منتشرش کنه والبتهاز این حق هم دفاع می کنه در واقع اگر نرم افزار آزاد کپی رایت نداشت در واقع صاحب مشخصی که بخواد اونو آزاد اعلام کنه هم وجود نداشت
۵-اندیشه های fsf اول وجود داشت بطور کلی قبل از اینکه اصلا انحصارشروع بشه وجود داشت بعدش گنو شروع شد
۶-gnu is not unix
گنو یونیکس نیست

[یه انقلابی]

با سلام
همونطور که سید گفت کپی‌لفت نوعی کپی‌رایت حفاظت‌شده برای حفظ حقوق جامعه است.
همونطور که Mehrab گفت اپن-سورس و آزاد با هم کاملا یکی نستن
پس من ایجا مجوز GPL v3  رو ملاک قرار می‌دم که هم کپی‌لفت داره و هم آزاده .
۱- بله می‌تونه . مورد پیگرد هم قرار نمی‌گیره
راه حل : شخص خریدار باید جستجو کنه و نسخه‌ی ارزانتر و اصل رو خریداری کنه.
۲- خیر  نمی‌تونه (البته بجز در ایران) در ایران احترام به حقوق مولف(کپی‌رایت) وجود خارجی نداره
۳- بله رسمی است اما مثل بالایی
۴- خیر اما ایکاش مجوزی بود که این گزینه را نیز فراهم می‌کرد.
۵-
اول GNU (نرم‌افزار آزاد)
بعد FSF بنیاد نرم‌افزار ازاد
آخر FOSS نرم‌افزار آزاد و منبع-باز
یا علی

[khafan_bat]

سوال یک که ok . اینطوری هم که من پیدا کردم بحث سر آزادی هستش نه قیمت و فروش . بنابر این اگه نرم افزاری با حقظ مجوز ها و ازادی هایی که داره ، هر کسی میتونه اون رو بفروشه به هر قیمتی . اینجا انتخاب با کاربر هست که بخره یا نخره ! مهم اینه که آزادی بودنش حفظ شده  

سوال 5 هم ok . بنیاد نرم افزار های آزاد  شامل گروهی از برنامه نویسان هست که نرم افزار آزاد تولید میکنند. بنیان گذار این بنیاد هم ریچارد استالمن هست.

سوال دوم هم ok  متوجه شدم. اما مشکل من سر عبارات حقوقی به کار رفته است که درک نمی کنم.

2 ) هر دو ی شما دوستان عزیز در پاسخ به سوال دوم گفتید که نمیتونه . آیا این نمیتونه یک نمیتونه ی قانونی هستش ؟ ( اصلا ایران رو ولش کن ) ، یعنی آرم گنو یک ارزش قانونی برای نرم افزار هست که آزادی اون رو میرسونه حتی اگه نویسندش معلوم نباشه . تنیجه ای که من گرفتم این بود که اگه نرم افزاری ازاد باشه بسته به مجوز کپی لفتی که داره ، دیگه هیچ وقت نمیتونه یک نرم افزار انحصاری باشه ( به نام شخصی در بیاد و قانون کپی رایت دربارش صدق کنه ) .  

4 ) اگه جنبه ی معنوی نرم افزار های آزاد رو نگاه کنیم چه اشکالی داره که در سیستم عامل های غیر آزاد هم استفاده بشن ؟  

[Sun-PDA]

۴ - اشکالی نداره، همونطور که دوستان گفتند خیلی نرم افزار های آزاد نسخه ویندوزی هم دارند مثل vlc یا open office org یا فایرفاکس و ...(خیلی زیادند) و برخی از نرم افزارهای آزاد اول برای ویندوز ارائه شدند بعد برا لینوکس پورت شدند و حتی برخی نرم افزارهای آزاد فقط برای ویندوز هستند ، و تا حالا نسخه لینوکسی‌شون نیومده (و شاید هیچ وقت هم نیاد)مثل دانلود منیجر FDM

[Mehrab]

۲. من همچنان فکر می‌کنم اینکه امکان داره یک نرم‌افزار آزاد رو با مجوز غیرآزاد منتشر کرد یا نه بسته به همون مجوز خاص اون نرم‌افزار خاص داره. و فکر می‌کنم بعضی مجوزها این اجازه رو می‌دن. ولی اگه منظور خود GPL V3 هست درسته، این اجازه رو نمی‌ده که با مجوز غیرآزاد منتشر بشه. ولی از این که بگذریم هر تخطی که از مجوز نرم‌افزار بشه قابل پیگری قانونی هست. یعنی اگه یه نرم‌افزار با مجوز GPL V3 منتشر شد و یک نفر اومد به هر شکلی (مثلا انتشار دوباره ولی با مجوز غیرآزاد) یکی از بندهای مجوز رو زیر پا گذاشت می‌شه از اون فرد شکایت کرد.

۴. خوب بعضی‌ها اعتقاد دارن که این یه جور آب در هاون کوبیدن‌ه، یعنی نرم‌افزار آزاد رو تو پلتفرمی استفاده کنی که خودش آزاد نیست. دلایل دیگه‌ای هم شاید داشته باشن.
ولی من تا حالا مجوز آزادی ندیدم که چنین محدودیتی قائل باشه. ضمنا این موضوع هم با هیچ کدوم از اصول چهارگانه نرم‌افزار آزاد منافاتی نداره. من حتی فکر می‌کنم اگه چنین محدودیتی قائل بشیم با اصول آزادی نرم‌افزار مغایرت داره چون آزادی ۰ می‌گه: آزادی استفاده به هر منظوری و آزادی ۱ می‌گه: آزادی مطالعه چگونگی کارکرد نرم‌افزار و تغییر اون برای اینکه اون جوری که می‌خواید کار کنه.

[khafan_bat]

با  تشکر از دوستان . پاسخ یکسری از سوالات خودم رو گرفتم . اما یک چیز واسه من قابل درک نیست .

قانون حق تکثیر (Copyright) قانونیست که بین یکسری کشور های جهان برقرار شده و هدفش هم حفاضت قانونی از آثار علمی،فرهنگی،هنری و . . . است ( مربوط به انحصار به شخص یا یک گروه از افراد ) .

کشوری هایی که این قانون رو قبول دارند و در کشور خودشون اعمال میکنند مطمئنا از قبل توسط سیستم یا دستگاه قاون گذاری اون کشور ( معمولا پارلمان ) تصویب شده .

پس پیگرد قانونی نیز یک امر طبیعی است .

اما در رابطه با پروژه ی گنو ، ما با یکسری مجوز رو به رو هستیم . ( مطمئنید که عبارت مجوز درست ترجمه شده ؟ )

اگر نرم افزاری فلان کپی لفت رو داشته باشه در اصل یک قراردادی منعقد شده ؟  پش اگر من یک نرم افزاری بنویسم و اون رو طبق این مجوز بخوام منتشر کنم باید یک چنین مجوز یا قرار دادی رو ثبت کنم که برای این کار هم تنها راهش تماس با بنیاد گنو می باشد ؟ درسته ؟؟

 

[سید وحید رضا برهانی]

سلام
بله مجوز به معنی اجازه نامه درسته
دوست عزیز من فکر می کنم که شما هنوز با کپی رایت مشکل دارید کپی رایت با کپی لفت و مجوز عمومی گنو(یا هر مجوز آزاد دیگری )مشکلی نداره در واقع همه ی اینها در یک راستا هستند وقتی که روی یک نرم افزار می نویسند کپی رایت و سال فلان و به نام فلانی به این معنیه که این نرم افزار برای اولین بار توسط فلانی تولید شده و کس دیگه ای حق نداره بگه من این رو درست کزدم  خب تا اینجاش که بد نیست ولی در اغلب اوقات بعد از ذکر عبارت کپی رات و سال و نام یک عبارت هست با این ترجه که همه ی حقوق محفوظ است که این عبارت عبارت شوم اعلام انحصار هست در واقع نویسنده ی برنامه می گه من به شرطی به شما می دم که عبارت همه ی حقوق محفوظ است رو رعایت کنیددر واقع چیزی که در بعضی کشور ها رعایت می شه خود کپی رایت هست نه عبارت همه ی حقوق محفوظ است حالا در مورد نرم افزار آزاد هم همین طوره یعنی یک نرم افزار آزاد این طوریه که بعد از ذکر کلمه کپی رایت وسال ونام به جای عبارت همه ی حقوق محفوظ است عبارتی(البته بیشتر به متن شبیه تا عبارت)به این مظنون که این نرم افزار تحت شرایط و ضوابطی که در مجوز مثلا گنو هست توزیع می شه واین به این معنیه که شما می تونید این رو کپی کنید و...پس در هر کشوری که کپی رایت رعایت بشه از مجوز آزاد هم پشتیبانی می شه چون مجوز های آزاد هم کپی رایت دارند البته من خودم به شخصه مالکیت عمومی رو بیشتر دوست دارم

[دانیال بهزادی]

اگه کپی‌رایت نباشه که اصلا نمی‌شه برای یه نرم‌افزار مجوز اعلام کرد. در کشوری که قانون کپی‌رایت رعایت نشه شما نمی‌تونید بر علیه تخطی از موارد مجوز GPL اعلام شکایت کنید. تنها در صورتی شما حق اعتراض به دادگاه به علت تخطی از هر مجوزی رو دارید که اون مجوز به وسیله‌ی کپی‌رایت به اون نرم‌افزار تعلق بگیره

[Mehrab]

من برداشت خودم رو از قضیه می‌گم:
قانون کپی‌رایت یک قانون کلی‌ه، نه اینکه لزوما تمام حق و حقوق مولف با جزئیات توش اومده باشه، جزئیات توی همین مجوزها (منم نمی‌دونم مجوز ترجمه درستی باشه یا نه) میاد. مثلا ویندوز و یک آلبوم موسیقی و یک فیلم، هر ۳ تا کپی‌رایت دارن ولی هر کدوم یک جور حقوق مولف و استفاده کننده رو ممکنه تعریف کنن. این مجوزها هم لابد جایی ثبت می‌شن. مجوزهای نرم‌افزار آزاد هم جزئی از همین کل یعنی قانون کپی‌رایت‌ه. البته یک تفاوت بزرگ بین مجوزهای نرم‌افزار آزاد و اغلب مجوزهای دیگه هست و اون اینه که مجوزهای نرم‌افزار آزاد در حمایت از استفاده کننده بوجود اومدن ولی اون بقیه اغلب به خاطر حفظ حقوق مولف (و اکثرا بی‌توجه به حقوق استفاده کننده) ولی در هر صورت از لحاظ طبقه‌بندی مجوزهای نرم‌افزار آزاد هم نوعی کپی‌رایت محسوب می‌شن.

همچنان طبق برداشت من:
مجوزهای نرم‌افزار آزاد هم احتمالا جایی ثبت می‌شن. ولی برای استفاده از یه مجوز لزومی به قرارداد بستن با جایی (مثلا fsf) نیست. در مورد GPL فکر می‌کنم کافیه که در جاهای خاصی اشاره بشه که مجوز نرم‌افزار چیه و یک فایل متنی که توش مقررات GPL نوشته شده در کنار فایل‌های برنامه قرار بگیره. البته من چون برنامه‌نویس نیستم دقیقا در این مورد مطالعه زیادی ندارم ولی کاملش اینجا نوشته شده (در مورد GPL البته):
http://www.gnu.org/licenses/gpl-howto.html

[دانیال بهزادی]

در ضمن مجوز گنو (GPL) خودش هم آزاده و شما فقط باید تصمیم بگیرید که نرم‌افزارتون رو تحت این مجوز منتشر کنید. نیازی به تماس با جایی برای اخذ اجازه‌نامه‌ی انتشار نرم‌افزار با این مجوز نیست

[.:::_| Smart Boy |_:::.]

سلام به همه‌ي دوستان 
من کل پست‌ها رو با دقت مطالعه کردم ولی متوجه یه موضوع نمی‌شم و اون اینه که اگه ما به جایی(یک نهاد دولتی یا قانونی) نگیم که فلان نرم‌افزار رو با فلان مجوز ایجاد کرده‌ایم و یکی دیگه بیاد نرم‌افزار ما رو برداره و تمام قسمت‌هایی که ما مجوز نرم‌افزار رو ذکر کرده بودیم بر داره و به میل خودش تغییر بده و اونو انحصاری کنه، اونوقت ما چطور می‌توینم بگیم که این نرم‌افزار مال ما بوده و تحت مثلا GPL؟

[khafan_bat]

با تشکر از دوستان

قضیه ی کپی رایت رو هم خوب متوجه شدم. من فکر می کردم کپی رایت یا معادل فارسی اون حق تکثیر در واقع همون قضیه ی انحصار هستش که افتاد الان !  

اون صفحه رو هم مطالعه کردم. اونجا هم گفته یکی از راه ها اینه که بعد از کلمه ی copyrigh و علامتش اون متن رو اضافه کنیم بهش.

اما این سوالی رو هم که دوستمون مطرح کردند سوال من هم هست. یعنی : اگه ما به جایی(یک نهاد دولتی یا قانونی) نگیم که فلان نرم‌افزار رو با فلان مجوز ایجاد کرده‌ایم و یکی دیگه بیاد نرم‌افزار ما رو برداره و تمام قسمت‌هایی که ما مجوز نرم‌افزار رو ذکر کرده بودیم بر داره و به میل خودش تغییر بده و اونو انحصاری کنه، اونوقت ما چطور می‌توینم بگیم که این نرم‌افزار مال ما بوده و تحت مثلا GPL؟

البته این پاسخ این سوال در آمریکا کاملا روشنه . پاسخی که در اون صفحه پیدا کردم اینه :

[left]There is no legal requirement to register your copyright with anyone; simply distributing the program makes it copyrighted. However, it is a very good idea to register the copyright with the US Registry of Copyrights, because that puts you in a stronger position against anyone who violates the license in the US. Most other countries have no system of copyright registration.[

سوال رو دقیقا اینطوری هم میشه مطرح کرد . مثلا اگه شما یک وسیله ای اختراع میکنید اگه براش ثبت اختراع بگیرید دیگه کسی نمیتونه ادعای مالکیت طرح یا اون اختراع رو بکنه . اما اگه شما یک اختراع انجام بدید روش علامت کپی رایت بزنید ، بنویسید Al right reserved اونوقت که هر کسی میتونه عین اون طرح رو پیاده سازی کنه و به نام خودش ثبتش کنه  . مگه نه ؟

حقوقدان گنو/لینوکس کار تو این فروم پیدا نمیشه ؟

[khafan_bat]

دوستان من این بحث رو در تکنو تاکس هم مطرح کرده بودم. پاسخ های خیلی خوبی دادند :
http://www.technotux.org/html/PNphpBB2-viewtopic-t-19379.html

دیگه بحث کاملا حقوقی شده