درخواست مشورت در زمینه‌ی ریکاوری

[alend]

winhex اینا رو هم ساپورت می کنه و همانطور که گفتم با wine هم قابل اجرا است.
Native support for FAT12, FAT16, FAT32, exFAT, TFAT, NTFS, Ext2, Ext3, Ext4, Next3®, CDFS/ISO9660/Joliet, UDF

[Matrix.1372]

۱
یعنی مجبورم یه M$ windozd نصب کنم فقط برای ریکاور؟

این کار خیلی خطرناکه, اگه میخوای ریکاوری کنی همین الان هم نباید با کامیوتر روشن کار کنی.
اگه بتونی هاردت رو با یه کامیوتر دیگه slave بیاری بالا بهتره 

حواسم هست به این قضیه. اون پارتیشن رو کاملا دست‌نخورده گذاشتمش و حتی مونتش هم نکرده‌ام. یعنی باز هم مشکلی ممکنه پیش بیاد؟

تا وقتی چیز جدید روش ننویسی هیچ مشکلی پیش نمیاد.

میدونید برای چی بعد از پاک کردن اطلاعات هنوز شانس بازیابی اونها وجود داره؟ 
هارد دیسک سرعت خیلی پایینی داره, اگه بخواد عمل حذف رو به طور کامل انجام بده کاربر خیلی باید منتظر بمونه.
برای همین وقتی فرمان پاک کردن صادر میشه اطلاعات به صورت منطقی پاک میشه نه به صورت فیزیکی. یعنی فقط یک بیت رو تبدیل به صفر میکنه که اون بیت صفر نشون دهنده ی اینه که این اطلاعات باید سر فرصت پاک بشه.

معمولا سرفرصت یعنی زمان بیکاری سیستم.
اگه دقت کرده باشید حتمی شما هم دیدید که مثلا دو ساعت کامپیوتر رو روشن رها کردید ولی وقتی برگشتید با تعجب دیدید که چراغ مربوط به هارد روشنه و داره پردازش میکنه.

این فقط یک مثال بود, در واقع ساختاری که هارد داره با اون چیزی که تو ذهن ماست فرق داره, وقتی کامپیوتر روشن باشه مدیریت حافظه ممکنه مشغول هر کاری باشه. شاید مشغول دیفرگ کردن هارد باشه. هر چیزی ممکنه اتفاق بیافته.
بهتره وقتی یه چیزی رو میخوایم از یه هاردی ریکاوری کنیم زیاد اون هارد رو انگولک نکنیم.

این تفکر شما کاملا اشتباهه، اما بذارین قضیه رو براتون روشن کنم؛
اصلا حذف کردن یک چیز از هارد دیسک معنی نداره، هد هارد دیسک تنها می‌تونه بنویسه (فقط صفر و یک) یا بخونه.
اما طریقه حذف کردن یک فایل متفاوته، این تفاوت برمی‌گرده به فایل سیستم یک پارتیشن.
ساده ترین نوع فایل سیستم، یک جدوله با حداقل دو ستون. یک ستون شامل عنوان فایل و ستون دوم شامل آدرس اون فایل (البته فایل سیستم در گنو/لینوکس یک ستون اضافه برای ثبت مجوزهای دسترسی هم داره، همینطور ntfs و fat که ممکنه چندین ستون دیگه هم داشته باشن).
اما ساختار یکیه!
شما وقتی یه فایل رو از هارد حذف می‌کنی در واقع هیچ تغییری تو محل اون فایل روی هارد اعمال نمیشه بلکه ردیف مربوط به اون فایل از جدول فایل سیستم حذف میشه. به عبارت دیگه سیستم عامل اون فایل رو گم میکنه! و آدرس اون فایل رو به عنوان فضای خالی تلقی می‌کنه.
به همین خاطره که میگن برای اینکه شانس ریکاوری اطلاعات پایین نیاد روش چیزی ننویسین.
این ساختار در مورد فرمت کردن یک پارتیشن هم صادق هست!
دو نوع فرمت داریم:
۱. فرمت سطحی و سریع: در این نوع فرمت فقط جدول موجود حذف شده و یک جدول خالی جدید برای فایل سیستم ساخته میشه!
۲. فرمت عمیق و کند: در این نوع فرمت علاوه بر اینکه جدول جدید ساخته می‌شه، تمام فضایی که برای پارتیشن تخصیص داده شده به بیت های یکسان (یا صفر و یا یک) تبدیل میشه.
سیستم حذف امن اطلاعات (wipe) هم همین ساختار رو داره با این تفاوت که این عمل چندین بار تکرار میشه یعنی ابتدا همه سکتورها تبدیل به صفر و در مرحله بعد تبدیل به یک می‌شن و این عملیات همینطور ادامه داره...

اما این‌که گاها تو ویندزد می‌بینیم سیستم مثلا نیم ساعته بیکاره اما هارد همینطوری درگیر هست، خب مطمئنا ویندوز احمق نیست بیاد و اون فایل هایی رو که قبلا از جدول پاک شده رو کلا wipe کنه، چون اولا راه ریکاوری رو به روی کاربرش بدون اجازه بسته و ثانیا این عمل هیچ فایده ای به جز کاهش طول عمر هارد دیسک نداره. اما پس داره با هارد چیکار می‌کنه؟
همونطور که می دونیم فایل سیستم مایکروسافت ضعف های زیادی از جمله fragment شدن اطلاعات داره. این مشکل کی پیش میاد؟ خب ویندزد برای سریعتر صورت گرفتن عمل نوشتن روی هارد میاد یه فایل رو تقسیم بندی می‌کنه و به صورت همزمان هر قسمت رو یه جا می‌نویسه این عمل در دراز مدت باعث پراکندگی اطلاعات میشه و نهایتا نتیجش پایین اومدن سرعت خواندن از هارد هستش. ویندزد در مواقع بیکاری میاد و این قسمت‌های پراکنده رو کنار هم می‌چینه (اصطلاحا defrag می‌کنه).
همینطور یکی دیگه از عوامل مشغولیت هارد ایندکس کردن فایل‌ها هست. ویندوز در مواقع بیکاری برای افزایش سرعت جستجو فایل های هارد رو می‌گرده و محتواشون رو به صورت طبقه بندی شده تو یه دیتابیس قرار میده که نهایتا باعث میشه نتایج جستجو سریعتر نمایان بشن!
از دیگر عوامل مشغولیت هارد عملیات های مختلف زمانبندی شده توسط ویندزد یا برنامه های نصب شده روش هست، مثل اسکن خودکار آنتی ویروس، آپدیت ویندزد یا برنامه های ویندزد، بهینه سازی رجیستری و از این قبیل...
ولی تو فایل سیستم گنو/لینوکس fragment معنایی نداره، همینطور گنو/لینوکس به صورت پیش فرض فایل ها رو اسکن نمی‌کنه (برای ایندکس کردن) و در معماری گنو/لینوکس برای انجام عملیات های پایه بدون اجازه مدیر عملیاتی انجام نمیشه برای همینه که گنو/لینوکس ۱۰۰ سال هم بیکار باشه کاری با هاردتون نداره!
موفق باشید.

[ایمان تات داودی]

متاسفانه در زمینه ریکاوری هارد نرم افزارهای لینوکسی خیلی جالب نیستند.
شما باید همین الان هارد را از سیستم جدا کنید و روی یک رایانه که ویندوز دارد (حالا هر ویندوزی بود) قرار بدهید سپس روی ویندوز یکی از برنامه هایی زیر را نصب کنید همش خوبه:
easus data recovery که فوق العاده قوی و زمانبر است هم اسم فایلها را عوض می کنه و هم نمی کنه
i-care data recovery که از همان موتور قبلی استفاده می کنه و به شدت قوی است
recovery pc tools که از آن دوتا ضعیفتر است ولی سریعتر است و مطمئنا جواب کار شما را خواهد داد
recovery myfile که مانند نرم افزار بالا است و دیگر نرم افزارها یا از اینها ضعیفتر هستند یا مانند دو تای آخری هستند
باز هم تاکید می کنم همین الان هارد را جدا کنید ما یه جمله ای داریم می گیم حتی روشن و خاموش کردن دستگاه هم چند درصد احتمال بازگشت اطلاعات را کم می کنه پس همین الان هارد را جدا کنید.
هر جا مشکلی برخوردید اطلاع دهید.

[Bijan]

اگه اشتباه نکنم 2 نوع برنامه های ریکاوری وجود داره شایدم بیشتر! نمیدونم اما بعضی ها فقط فایل رو ریکاوری میکنن بعضی هاشون اگه یه پارتیشنت پریده پارتیشن رو ریکاوری میکنن. من تا حالا تو لینوکس همچین برنامه هایی استفاده نکردم اما به لینکهای زیر برو ببین مشکلت حل میشه:
http://www.gnu.org/software/ddrescue/ddrescue.html
http://tldp.org/HOWTO/Partition/recovering.html
http://safecopy.sourceforge.net/

[آرمان اسماعیلی]

با سپاس از Matrix.1372 ، ایمان تات داودی ، Bijanbnd
+۱

[nixoeen]

گنو/لینوکس به صورت پیش فرض فایل ها رو اسکن نمی‌کنه (برای ایندکس کردن)

البته گنو-لینوکس هم توسط updatedb اینکار رو می‌کنه، ولی خوب روش‌ها متفاوت هست.

[Matrix.1372]

گنو/لینوکس به صورت پیش فرض فایل ها رو اسکن نمی‌کنه (برای ایندکس کردن)

البته گنو-لینوکس هم توسط updatedb اینکار رو می‌کنه، ولی خوب روش‌ها متفاوت هست.

++
ممنون از راهنمایی! 

[masoudk]

۱
یعنی مجبورم یه M$ windozd نصب کنم فقط برای ریکاور؟

این کار خیلی خطرناکه, اگه میخوای ریکاوری کنی همین الان هم نباید با کامیوتر روشن کار کنی.
اگه بتونی هاردت رو با یه کامیوتر دیگه slave بیاری بالا بهتره 

حواسم هست به این قضیه. اون پارتیشن رو کاملا دست‌نخورده گذاشتمش و حتی مونتش هم نکرده‌ام. یعنی باز هم مشکلی ممکنه پیش بیاد؟

تا وقتی چیز جدید روش ننویسی هیچ مشکلی پیش نمیاد.

میدونید برای چی بعد از پاک کردن اطلاعات هنوز شانس بازیابی اونها وجود داره؟ 
هارد دیسک سرعت خیلی پایینی داره, اگه بخواد عمل حذف رو به طور کامل انجام بده کاربر خیلی باید منتظر بمونه.
برای همین وقتی فرمان پاک کردن صادر میشه اطلاعات به صورت منطقی پاک میشه نه به صورت فیزیکی. یعنی فقط یک بیت رو تبدیل به صفر میکنه که اون بیت صفر نشون دهنده ی اینه که این اطلاعات باید سر فرصت پاک بشه.

معمولا سرفرصت یعنی زمان بیکاری سیستم.
اگه دقت کرده باشید حتمی شما هم دیدید که مثلا دو ساعت کامپیوتر رو روشن رها کردید ولی وقتی برگشتید با تعجب دیدید که چراغ مربوط به هارد روشنه و داره پردازش میکنه.

این فقط یک مثال بود, در واقع ساختاری که هارد داره با اون چیزی که تو ذهن ماست فرق داره, وقتی کامپیوتر روشن باشه مدیریت حافظه ممکنه مشغول هر کاری باشه. شاید مشغول دیفرگ کردن هارد باشه. هر چیزی ممکنه اتفاق بیافته.
بهتره وقتی یه چیزی رو میخوایم از یه هاردی ریکاوری کنیم زیاد اون هارد رو انگولک نکنیم.

این تفکر شما کاملا اشتباهه، اما بذارین قضیه رو براتون روشن کنم؛
اصلا حذف کردن یک چیز از هارد دیسک معنی نداره، هد هارد دیسک تنها می‌تونه بنویسه (فقط صفر و یک) یا بخونه.
اما طریقه حذف کردن یک فایل متفاوته، این تفاوت برمی‌گرده به فایل سیستم یک پارتیشن.
ساده ترین نوع فایل سیستم، یک جدوله با حداقل دو ستون. یک ستون شامل عنوان فایل و ستون دوم شامل آدرس اون فایل (البته فایل سیستم در گنو/لینوکس یک ستون اضافه برای ثبت مجوزهای دسترسی هم داره، همینطور ntfs و fat که ممکنه چندین ستون دیگه هم داشته باشن).
اما ساختار یکیه!
شما وقتی یه فایل رو از هارد حذف می‌کنی در واقع هیچ تغییری تو محل اون فایل روی هارد اعمال نمیشه بلکه ردیف مربوط به اون فایل از جدول فایل سیستم حذف میشه. به عبارت دیگه سیستم عامل اون فایل رو گم میکنه! و آدرس اون فایل رو به عنوان فضای خالی تلقی می‌کنه.
به همین خاطره که میگن برای اینکه شانس ریکاوری اطلاعات پایین نیاد روش چیزی ننویسین.
این ساختار در مورد فرمت کردن یک پارتیشن هم صادق هست!
دو نوع فرمت داریم:
۱. فرمت سطحی و سریع: در این نوع فرمت فقط جدول موجود حذف شده و یک جدول خالی جدید برای فایل سیستم ساخته میشه!
۲. فرمت عمیق و کند: در این نوع فرمت علاوه بر اینکه جدول جدید ساخته می‌شه، تمام فضایی که برای پارتیشن تخصیص داده شده به بیت های یکسان (یا صفر و یا یک) تبدیل میشه.
سیستم حذف امن اطلاعات (wipe) هم همین ساختار رو داره با این تفاوت که این عمل چندین بار تکرار میشه یعنی ابتدا همه سکتورها تبدیل به صفر و در مرحله بعد تبدیل به یک می‌شن و این عملیات همینطور ادامه داره...

اما این‌که گاها تو ویندزد می‌بینیم سیستم مثلا نیم ساعته بیکاره اما هارد همینطوری درگیر هست، خب مطمئنا ویندوز احمق نیست بیاد و اون فایل هایی رو که قبلا از جدول پاک شده رو کلا wipe کنه، چون اولا راه ریکاوری رو به روی کاربرش بدون اجازه بسته و ثانیا این عمل هیچ فایده ای به جز کاهش طول عمر هارد دیسک نداره. اما پس داره با هارد چیکار می‌کنه؟
همونطور که می دونیم فایل سیستم مایکروسافت ضعف های زیادی از جمله fragment شدن اطلاعات داره. این مشکل کی پیش میاد؟ خب ویندزد برای سریعتر صورت گرفتن عمل نوشتن روی هارد میاد یه فایل رو تقسیم بندی می‌کنه و به صورت همزمان هر قسمت رو یه جا می‌نویسه این عمل در دراز مدت باعث پراکندگی اطلاعات میشه و نهایتا نتیجش پایین اومدن سرعت خواندن از هارد هستش. ویندزد در مواقع بیکاری میاد و این قسمت‌های پراکنده رو کنار هم می‌چینه (اصطلاحا defrag می‌کنه).
همینطور یکی دیگه از عوامل مشغولیت هارد ایندکس کردن فایل‌ها هست. ویندوز در مواقع بیکاری برای افزایش سرعت جستجو فایل های هارد رو می‌گرده و محتواشون رو به صورت طبقه بندی شده تو یه دیتابیس قرار میده که نهایتا باعث میشه نتایج جستجو سریعتر نمایان بشن!
از دیگر عوامل مشغولیت هارد عملیات های مختلف زمانبندی شده توسط ویندزد یا برنامه های نصب شده روش هست، مثل اسکن خودکار آنتی ویروس، آپدیت ویندزد یا برنامه های ویندزد، بهینه سازی رجیستری و از این قبیل...
ولی تو فایل سیستم گنو/لینوکس fragment معنایی نداره، همینطور گنو/لینوکس به صورت پیش فرض فایل ها رو اسکن نمی‌کنه (برای ایندکس کردن) و در معماری گنو/لینوکس برای انجام عملیات های پایه بدون اجازه مدیر عملیاتی انجام نمیشه برای همینه که گنو/لینوکس ۱۰۰ سال هم بیکار باشه کاری با هاردتون نداره!
موفق باشید.

خب مجبور شدم برم از تو انبار کتاب قدیمیم رو در بیارم و یه صفحه ازش رو براتون اسکن بگیرم 
اگه قسمتهایی که براتون به رنگ قرمز highlight کردم رو مطالعه بفرمایید متوجه میشید که وقتی ما درخواستی به مدیریت حافظه میفرستیم, پر اولویت ترین موضوع اینه که اون درخواست در سریعترین زمان ممکن اتفاق بیافته. برای همین به صورت خیلی کثیف سوزن هارد شروع به نوشتن میکنه و در زمان بیکاری سیستم به منظور بازیابی سریعتر اطلاعات اون نوشته های پیشین رو که خیلی کثیف هست رو بازبینی میکنه و بهترشون میکنه.

http://up.vatandownload.com/images/po8z1jwf5k62njsn5a0x.jpg

همونطور که قبلا گفتم ساختار واقعی هارد با چیزی که ما تو ذهنمون ازش ساختیم تفاوت داره. هارد یک حافظه ی مستطیل شکل نیست که به چند بخش تقسیم بشه. هیچوقت بیکار نمیشینه. مدام در حال بهینه کردن اطلاعات درونش هستش. برای بهینه کردن مشغول پیاده کردن استراتژیهایی روی اطلاعات هست که ما ازش بی خبریم.

بله هر سیستم فایلی یه جدولی داره, ولی توی اون جدول خود اطلاعات ذخیره نمیشه, بلکه آدرس بلاکهایی ذخیره میشه که اطلاعات توی اونها هستن.
سیستم فایل فرضی زیر رو درنظر بگیرید:

شماره رکورد	|	آدرس بلاک
۱	|	۱۰۰ تا ۱۵۰
۲	|	۷۰۰ تا ۸۰۰

این ذخیره سازی سرعت بازیابی ترتیبی (sequential) رو کم میکنه چون ادامه ی اطلاعات روی بلاک ۷۰۰ نوشته شده و سوزن باید از بلاک ۱۵۰ تا ۷۰۰ حرکت کنه, برای همین در زمان بیکاری در صورتی که بلاکهای ۱۵۱ تا ۲۵۱ خالی باشه اطلاعات رو به اون بلاکها انتقال میده که در این صورت اگه چیزی اونجا برای recovery منتظر باشه دیگه نابود میشه.

ذخیره بهینه که هارد دوست داره بهش دست پیدا کنه:

شماره رکورد	|	آدرس بلاک
۱	|	۱۰۰ تا ۱۵۰
۲	|	۱۵۱ تا ۲۵۱

توصیه نهایی من به دوستان اینه که اگر از هاردی میخوان چیزی recovery کنن با اون هارد کار نکنن. انتخاب نهایی با شماست که این و قبول کنید یا ازش بگذرید.

[Amir (شفقی)]

DataRecovery


https://help.ubuntu.com/community/DataRecovery

[nixoeen]

هیچوقت بیکار نمیشینه. مدام در حال بهینه کردن اطلاعات درونش هستش. برای بهینه کردن مشغول پیاده کردن استراتژیهایی روی اطلاعات هست که ما ازش بی خبریم.

خوب چند قسمت وجود داره.
در قسمت سخت‌افزاری، که احتمالا منظور Matrix.1372 هم همون بوده، زمان بیکاری منظور همون چند ثانیه‌ای هست که هارددیسک دیگه نه چیزی می‌خونه نه چیزی می‌نویسه و این کار تا زمانی انجام میشه که Disk buffer شما (و البته اگر اون کم اومده باشه، مقدار رمی که به عنوان Disk buffer استفاده شده) خالی بشه. برای سرعت دادن به اینکار، حتی وقتی که هارددیسک در حال کار هستش، میشه از دستوری به نام sync استفاده کرد.

قسمت دیگه بخش نرم‌افزاری قضیه هست که مقدار زیادی هم به سیستم‌عامل و نوع فایل‌سیستم بستگی داره. توی سیستم‌عامل‌های قدیمی این کاری که می‌گفتید انجام نمی‌شد تا اینکه خود شخص پارتیشن‌هاشو Defrag می‌کرد. توی سیستم‌عامل‌های جدیدتر چیزی هست به نام Optimize hard disk while idle که در هنگام بیکاری سیستم همون کار Defragment رو انجام میده، که البته قابل غیرفعال کردن هم هستش.

توصیه نهایی من به دوستان اینه که اگر از هاردی میخوان چیزی recovery کنن با اون هارد کار نکنن.

توصیه کاملا درستی هستش. حتی اگر اون قضایای پیش هم در نظر نگیریم، هر تغییری روی دیسک (مثلا ایجاد یک فایل Temporary یا چیزی مشابه) می‌تونه باعث از بین رفتن مقداری از اطلاعات بشه.

[masoudk]

توصیه نهایی من به دوستان اینه که اگر از هاردی میخوان چیزی recovery کنن با اون هارد کار نکنن.

توصیه کاملا درستی هستش. حتی اگر اون قضایای پیش هم در نظر نگیریم، هر تغییری روی دیسک (مثلا ایجاد یک فایل Temporary یا چیزی مشابه) می‌تونه باعث از بین رفتن مقداری از اطلاعات بشه.

البته تو شرایط فعلی این دوستمون روشن بودن هاردش مشکلی ایجاد نمیکنه (با توجه به این لینک https://help.ubuntu.com/community/DataRecovery)

[ahmad.h]

منم مشکلم همینه http://forum.ubuntu.ir/index.php/topic,44567.0.html
ولی من یکم زیادی تازه کارم اینایی رو ک گفتین متوجه نشدم
یه نرم افزار که بشه باهاش ریکاوری کرد نداریم(برای اوبونتو)
نمیشه یکی که وارد هست یه تاپیک برای آموزش ریکاوری بذاره؟

[nixoeen]

یه نرم افزار که بشه باهاش ریکاوری کرد نداریم(برای اوبونتو)

بهترینش همون testdisk و photorec هستش.

[Matrix.1372]

۱
یعنی مجبورم یه M$ windozd نصب کنم فقط برای ریکاور؟

این کار خیلی خطرناکه, اگه میخوای ریکاوری کنی همین الان هم نباید با کامیوتر روشن کار کنی.
اگه بتونی هاردت رو با یه کامیوتر دیگه slave بیاری بالا بهتره 

حواسم هست به این قضیه. اون پارتیشن رو کاملا دست‌نخورده گذاشتمش و حتی مونتش هم نکرده‌ام. یعنی باز هم مشکلی ممکنه پیش بیاد؟

تا وقتی چیز جدید روش ننویسی هیچ مشکلی پیش نمیاد.

میدونید برای چی بعد از پاک کردن اطلاعات هنوز شانس بازیابی اونها وجود داره؟ 
هارد دیسک سرعت خیلی پایینی داره, اگه بخواد عمل حذف رو به طور کامل انجام بده کاربر خیلی باید منتظر بمونه.
برای همین وقتی فرمان پاک کردن صادر میشه اطلاعات به صورت منطقی پاک میشه نه به صورت فیزیکی. یعنی فقط یک بیت رو تبدیل به صفر میکنه که اون بیت صفر نشون دهنده ی اینه که این اطلاعات باید سر فرصت پاک بشه.

معمولا سرفرصت یعنی زمان بیکاری سیستم.
اگه دقت کرده باشید حتمی شما هم دیدید که مثلا دو ساعت کامپیوتر رو روشن رها کردید ولی وقتی برگشتید با تعجب دیدید که چراغ مربوط به هارد روشنه و داره پردازش میکنه.

این فقط یک مثال بود, در واقع ساختاری که هارد داره با اون چیزی که تو ذهن ماست فرق داره, وقتی کامپیوتر روشن باشه مدیریت حافظه ممکنه مشغول هر کاری باشه. شاید مشغول دیفرگ کردن هارد باشه. هر چیزی ممکنه اتفاق بیافته.
بهتره وقتی یه چیزی رو میخوایم از یه هاردی ریکاوری کنیم زیاد اون هارد رو انگولک نکنیم.

این تفکر شما کاملا اشتباهه، اما بذارین قضیه رو براتون روشن کنم؛
اصلا حذف کردن یک چیز از هارد دیسک معنی نداره، هد هارد دیسک تنها می‌تونه بنویسه (فقط صفر و یک) یا بخونه.
اما طریقه حذف کردن یک فایل متفاوته، این تفاوت برمی‌گرده به فایل سیستم یک پارتیشن.
ساده ترین نوع فایل سیستم، یک جدوله با حداقل دو ستون. یک ستون شامل عنوان فایل و ستون دوم شامل آدرس اون فایل (البته فایل سیستم در گنو/لینوکس یک ستون اضافه برای ثبت مجوزهای دسترسی هم داره، همینطور ntfs و fat که ممکنه چندین ستون دیگه هم داشته باشن).
اما ساختار یکیه!
شما وقتی یه فایل رو از هارد حذف می‌کنی در واقع هیچ تغییری تو محل اون فایل روی هارد اعمال نمیشه بلکه ردیف مربوط به اون فایل از جدول فایل سیستم حذف میشه. به عبارت دیگه سیستم عامل اون فایل رو گم میکنه! و آدرس اون فایل رو به عنوان فضای خالی تلقی می‌کنه.
به همین خاطره که میگن برای اینکه شانس ریکاوری اطلاعات پایین نیاد روش چیزی ننویسین.
این ساختار در مورد فرمت کردن یک پارتیشن هم صادق هست!
دو نوع فرمت داریم:
۱. فرمت سطحی و سریع: در این نوع فرمت فقط جدول موجود حذف شده و یک جدول خالی جدید برای فایل سیستم ساخته میشه!
۲. فرمت عمیق و کند: در این نوع فرمت علاوه بر اینکه جدول جدید ساخته می‌شه، تمام فضایی که برای پارتیشن تخصیص داده شده به بیت های یکسان (یا صفر و یا یک) تبدیل میشه.
سیستم حذف امن اطلاعات (wipe) هم همین ساختار رو داره با این تفاوت که این عمل چندین بار تکرار میشه یعنی ابتدا همه سکتورها تبدیل به صفر و در مرحله بعد تبدیل به یک می‌شن و این عملیات همینطور ادامه داره...

اما این‌که گاها تو ویندزد می‌بینیم سیستم مثلا نیم ساعته بیکاره اما هارد همینطوری درگیر هست، خب مطمئنا ویندوز احمق نیست بیاد و اون فایل هایی رو که قبلا از جدول پاک شده رو کلا wipe کنه، چون اولا راه ریکاوری رو به روی کاربرش بدون اجازه بسته و ثانیا این عمل هیچ فایده ای به جز کاهش طول عمر هارد دیسک نداره. اما پس داره با هارد چیکار می‌کنه؟
همونطور که می دونیم فایل سیستم مایکروسافت ضعف های زیادی از جمله fragment شدن اطلاعات داره. این مشکل کی پیش میاد؟ خب ویندزد برای سریعتر صورت گرفتن عمل نوشتن روی هارد میاد یه فایل رو تقسیم بندی می‌کنه و به صورت همزمان هر قسمت رو یه جا می‌نویسه این عمل در دراز مدت باعث پراکندگی اطلاعات میشه و نهایتا نتیجش پایین اومدن سرعت خواندن از هارد هستش. ویندزد در مواقع بیکاری میاد و این قسمت‌های پراکنده رو کنار هم می‌چینه (اصطلاحا defrag می‌کنه).
همینطور یکی دیگه از عوامل مشغولیت هارد ایندکس کردن فایل‌ها هست. ویندوز در مواقع بیکاری برای افزایش سرعت جستجو فایل های هارد رو می‌گرده و محتواشون رو به صورت طبقه بندی شده تو یه دیتابیس قرار میده که نهایتا باعث میشه نتایج جستجو سریعتر نمایان بشن!
از دیگر عوامل مشغولیت هارد عملیات های مختلف زمانبندی شده توسط ویندزد یا برنامه های نصب شده روش هست، مثل اسکن خودکار آنتی ویروس، آپدیت ویندزد یا برنامه های ویندزد، بهینه سازی رجیستری و از این قبیل...
ولی تو فایل سیستم گنو/لینوکس fragment معنایی نداره، همینطور گنو/لینوکس به صورت پیش فرض فایل ها رو اسکن نمی‌کنه (برای ایندکس کردن) و در معماری گنو/لینوکس برای انجام عملیات های پایه بدون اجازه مدیر عملیاتی انجام نمیشه برای همینه که گنو/لینوکس ۱۰۰ سال هم بیکار باشه کاری با هاردتون نداره!
موفق باشید.

خب مجبور شدم برم از تو انبار کتاب قدیمیم رو در بیارم و یه صفحه ازش رو براتون اسکن بگیرم 
اگه قسمتهایی که براتون به رنگ قرمز highlight کردم رو مطالعه بفرمایید متوجه میشید که وقتی ما درخواستی به مدیریت حافظه میفرستیم, پر اولویت ترین موضوع اینه که اون درخواست در سریعترین زمان ممکن اتفاق بیافته. برای همین به صورت خیلی کثیف سوزن هارد شروع به نوشتن میکنه و در زمان بیکاری سیستم به منظور بازیابی سریعتر اطلاعات اون نوشته های پیشین رو که خیلی کثیف هست رو بازبینی میکنه و بهترشون میکنه.

http://up.vatandownload.com/images/po8z1jwf5k62njsn5a0x.jpg

همونطور که قبلا گفتم ساختار واقعی هارد با چیزی که ما تو ذهنمون ازش ساختیم تفاوت داره. هارد یک حافظه ی مستطیل شکل نیست که به چند بخش تقسیم بشه. هیچوقت بیکار نمیشینه. مدام در حال بهینه کردن اطلاعات درونش هستش. برای بهینه کردن مشغول پیاده کردن استراتژیهایی روی اطلاعات هست که ما ازش بی خبریم.

بله هر سیستم فایلی یه جدولی داره, ولی توی اون جدول خود اطلاعات ذخیره نمیشه, بلکه آدرس بلاکهایی ذخیره میشه که اطلاعات توی اونها هستن.
سیستم فایل فرضی زیر رو درنظر بگیرید:

شماره رکورد	|	آدرس بلاک
۱	|	۱۰۰ تا ۱۵۰
۲	|	۷۰۰ تا ۸۰۰

این ذخیره سازی سرعت بازیابی ترتیبی (sequential) رو کم میکنه چون ادامه ی اطلاعات روی بلاک ۷۰۰ نوشته شده و سوزن باید از بلاک ۱۵۰ تا ۷۰۰ حرکت کنه, برای همین در زمان بیکاری در صورتی که بلاکهای ۱۵۱ تا ۲۵۱ خالی باشه اطلاعات رو به اون بلاکها انتقال میده که در این صورت اگه چیزی اونجا برای recovery منتظر باشه دیگه نابود میشه.

ذخیره بهینه که هارد دوست داره بهش دست پیدا کنه:

شماره رکورد	|	آدرس بلاک
۱	|	۱۰۰ تا ۱۵۰
۲	|	۱۵۱ تا ۲۵۱

توصیه نهایی من به دوستان اینه که اگر از هاردی میخوان چیزی recovery کنن با اون هارد کار نکنن. انتخاب نهایی با شماست که این و قبول کنید یا ازش بگذرید.

در واقع اینایی که شما نوشتی تناقض اساسی با عرض‌های بنده نداره. من سعی کردم مطلب برای مخاطب تازه کار روونتر باشه به همین خاطر از اصطلاحات تخصصی استفاده نکردم.
به هر صورت از این که عرایض بنده رو تکمیل کردین کمال تشکر رو دارم!

[ahmad.h]

متاسفانه در زمینه ریکاوری هارد نرم افزارهای لینوکسی خیلی جالب نیستند.
شما باید همین الان هارد را از سیستم جدا کنید و روی یک رایانه که ویندوز دارد (حالا هر ویندوزی بود) قرار بدهید سپس روی ویندوز یکی از برنامه هایی زیر را نصب کنید همش خوبه:
easus data recovery که فوق العاده قوی و زمانبر است هم اسم فایلها را عوض می کنه و هم نمی کنه
i-care data recovery که از همان موتور قبلی استفاده می کنه و به شدت قوی است
recovery pc tools که از آن دوتا ضعیفتر است ولی سریعتر است و مطمئنا جواب کار شما را خواهد داد
recovery myfile که مانند نرم افزار بالا است و دیگر نرم افزارها یا از اینها ضعیفتر هستند یا مانند دو تای آخری هستند
باز هم تاکید می کنم همین الان هارد را جدا کنید ما یه جمله ای داریم می گیم حتی روشن و خاموش کردن دستگاه هم چند درصد احتمال بازگشت اطلاعات را کم می کنه پس همین الان هارد را جدا کنید.
هر جا مشکلی برخوردید اطلاع دهید.

من لپ تاپ دارم نمیتونم هاردمو جدا کنم
راه دیگه ای سراغ ندارین؟
بحث کشیده شد ب نحوه پاک شدن سیستم. خیلی تخصصی شد نه کاربردی