نسخه جدید اپنسوزه به دلیل انتشار با تأخیر خود باعث شد بعضاً فکرهای بدی (مانند آنهایی که پیش از بروز بحران در مندریوا رخ داد) به ذهن برسد. اگر از همین ابتدا بخواهیم اپنسوزه را مقایسه کنیم، باید گفت که اوبونتو همیشه سر موعد منتشر میشود و فدورا نیز با رسیدن به هر مرحله انتشار نسخه جدید و در صورت آشکار شدن یک باگ مهم و بلاک کننده، تمامی نسخههای تست و نسخه اصلی حداقل به مدت یک هفته به تعویق میافتد و تعویق انتشار ۲ ماهه از اپنسوزه انتظار نمیرفت. ابتدا قرار بود در ۱۱ جولای این نسخه منتشر شود اما به دلیلی که Stephan Kulow مدیر انتشار اپنسوزه آن را جستوجو برای مدل جدید توسعه خواند، در تاریخ ۵ سپتامبر منتشر شد [لینک]. با توجه به تاریخ انتشار این نسخه، پشتیبانی از آن تا ۱۵ ژانویه ۲۰۱۴ یعنی ۴۴۷ روز پس از انتشار آن ادامه خواهد داشت. این مدت ۲ ماه پس از انتشار نسخه 13,1 خواهد بود.
برنامههاجدیدترین نسخه اپنسوزه از هسته 3,4,6 لینوکس، میزکار KDE نسخه 4,8، گنوم 3,4، لیبره آفیس 3,5,4 و فایرفاکس ۱۴ منتشر شده است. اپنسوزه که نسخه 12,1 را نیز با گراب سری ۲ (نسخه 1,99) منتشر کرده بود، این نسخه نیز با گراب ۲ آمده است تا کلکسیون افتخارات خود را تکمیل کند.اپنسوزه 12,2 همانند نسخههای پیشین در نسخههای دیسک زنده با میزکارهای گنوم و کیدیای، نسخه نصب از اینترنت و نسخه کامل DVD برای هر دو معماری x86 و x86_64 منتشر شد. البته افزونههای زبان و برنامههای غیرآزاد نیز در دیسکهایی با حجم ۶۴۰ و ۲۹۰ مگابایت وجود دارند.
نصببا دانلود نسخه ۶۴ بیتی و مقایسه MD5 آن به سراغ نصب میروم. برنامه نصبکننده همان برنامه آشنا و دوستداشتنی گذشته است و برای کسانی که تا کنون هیچ توزیع لینوکسی را نصب نکردهاند، چندان سردرگم کننده و خطرناک نیست و این دسته از کاربران میتوانند بدون ترس از دست دادن اطلاعاتشان از اپنسوزه جدید لذت ببرند.زمان بالا آمدن اپنسوزه از روی DVD تا زمان ظاهر شدن مجوز ۱:۲۴ بود که میتوانست کمتر از این مقدار باشد. در فهرست زبانهای مورد پشتیبانی اپنسوزه ۵۸ زبان وجود دارد که زبان فارسی جزو آنها نیست. نکته جالبتر عدم پشتیبانی از اضافه کردن صفحهكليد فارسی در مرحله نصب است که این مورد نیز با وجود پشتیبانی از ۴۷ زبان جای تأمل دارد. این مورد زمانی تأسفبرانگیزتر میشود که بدانیم که فدورا مدتها است که از زبان فارسی پشتیبانی میکند و اوبونتو نیز اگر چه نسخههای زیادی است که امکان افزودن صفحهكليد فارسی را در مرحله نصب دارد اما حداقل چند نسخهای است که از زبان نصب فارسی صحيح در مرحله بوت از دیسک زنده پشتیبانی میکند و در این زمینه اپنسوزه نسبت به رقیبان خود عقب است.
در پنجمین مرحله از نصب به انتخاب پارتیشن مورد نیاز برای نصب میرسیم. در سیستم تست من باید یکی از پارتیشنها را که حجم و فضای خالی زیادی داشت، کاهش حجم داده و از فضای خالی ایجاد شده برای نصب اپنسوزه استفاده میکردم. اگرچه اپنسوزه خود به صورت هوشمندانهای این مورد را تشخیص داده بود اما میزان فضای اختصاص داده شده و برخی موارد دیگر را میخواستم به صورت شخصی تغییر دهم. همچنین نکته بسیار عجیب دیگر تغییر اندازه تمامی پارتیشنهای روی هارددیسک برای ساخت پارتیشنهای مورد نیاز است (درصورتیکه در یکی از پارتیشنها فضای خالی به اندازه کافی برای نصب وجود داشت و نیازی به تغییر اندازه دیگر پارتیشنها نبود).
علیرغم تمام تعریفهایی که از نصبکننده اپنسوزه میشود باید بگویم که تغییر حجم دادن یک پارتیشن بسیار مشکل و دردسرساز است و حتی پیدا کردن كليد تغییر اندازه نیز خود کاری بس مهم است! و در این زمینه برنامههای تغییر پارتیشن در آناکوندای فدورا و Ubiquity اوبونتو یک سر و گردن بالاتر از همتای اپنسوزهای خود هستند. به عنوان مثال پارتیشن مورد نظر خود را Shrink کردم اما فضای خالی ایجاد شده نمایش داده نشد و با کلیک روی كليد Add Partition بود که مقدار فضای ایجاد شده به عنوان حجم پارتیشن جدید در نظر گرفته شد. البته دم دست نبودن این كليدها برای جلوگیری از وقوع رخدادهای غیرمنتظره برای کاربران تازهوارد دارای مزیتهایی است.
اما پس از اینکه قلق این کار دستم میآید، میبینم که گزینههای بسیار پیشرفتهای در این قسمت قرار دارد که احتمالاً در طول زندگی یک کاربر دسکتاپ هیچگاه به آنها نیاز پیدا نخواهد کرد.
اگرچه اپنسوزه نیز قابلیت استفاده از LVM را دارد اما آن را به عنوان یک گزینه برای کاربر در نظر میگیرد و به صورت پیشفرض از آن استفاده نمیکند. طرح پارتیشن مورد نظر تهیه شده و اپنسوزه آماده نصب میشود.در نهایت به مرحله نصب میرسیم و نصب آغاز میشود
مدت نصب نیز از نصب همتایان و رقیبان مستقیم اپنسوزه یعنی فدورا و اوبونتو (نسخه DVD) بیشتر است و در مدت زمان نصب نیز اپنسوزه شکست میخورد. تعداد بستههای انتخاب شده برای نصب همان تعداد بستههای پیشفرضی است که برای نصب کاندیدا شدهاند. عدم توانایی نصب چند بسته با وجود اطمینان از سلامت بستهها دیگر مشکلی بود که با اپن سوزه 12,2 داشتم. از ۴ بار نصب این نسخه روی یک سیستم ۳ بار آن با عدم توانایی نصب چند بسته همراه بود.
گنوم یا کیدیای؟برای کسی که سالها کاربر میزکار گنوم بوده است، احتمالاً استفاده از KDE کمی سخت خواهد بود اما با توجه به اینکه KDE میزکار پیشفرض اپنسوزه است؛ بنابراین باید این میزکار را مورد بررسی قرار داد. DVD اپنسوزه شامل میزکارهای KDE، گنوم، lxde و xfce است که شامل تمامی کاربران لینوکس میشود و میزکار مورد علاقه تمامی آنها را در خود جای داده است.
نکتهای که همیشه در مورد تفاوتهای KDE و گنوم به عنوان برگ برنده کیدیای بوده، زیبایی بیشتر آن نسبت به گنوم است؛ زیبایی که برای یک توزیع دسکتاپی میتواند عاملی برای انتخاب آن توسط کاربر شود. اگرچه KDE همیشه نسبت به گنوم ظریفتر بوده اما حذف كليدهاي مینیمایز و ماکسیمایز از پنجرهها و همچنین بزرگتر شدن آیکونها نسبت به قبل جهت سهولت استفاده در تجهیزات لمسی استفاده از KDE را با مشکلات بیشتری همراه خواهد کرد.
فارسی سازی و فارسی نویسی
KDE از تقویم جلالی پشتیبان میکند و تغییر تقویم به جلالی در اپنسوزه اصلاً کار سختی نیست. با تغییر تقویم و کلیک روی ساعت جهت مشاهده تقویم جلالی متوجه شدم که هنوز تقویم مسیحی پابرجاست اما این مورد موقتی است و با یک دوبارهسازی مشکل حل میشود. این دوبارهسازی میتواند شامل تغییر ماه یا یک تغییر کوچک اینچنینی دیگر در تقویم باشد.
هر چقدر که تغییر تقویم از مسیحی به جلالی کار سادهای بود اما اضافه کردن صفحهكليد فارسی دردسرساز شده بود! شاید عادت کردن به مسیر بسیار ساده و سر راست گنوم۳ برای اضافه کردن صفحهكليد فارسی در این مورد مزید بر علت بوده باشد یا شاید هم رفتن به مسیر System Settings> Hardware> Input Devices> Keyboard> Layout نسبت به مسیر ساده و سرراستی مانند System Settings> Common appearance and behavior> Locale غیر عادی باشد!
تغییر نام System Settings به Configure Desktop هم در نوع خود نکته قابل تاملی برای KDE محسوب میشود. شاید این تغییر نام بعد از ایمیلپراکنیها و بحثهای بین تیم گنوم۳ و KDE4 که در آن تیم توسعه KDE4 با توجه به اینکه ابتدا میزکار KDE از عبارت «System Settings» استفاده کرده بود، گنوم۳ باید از نام دیگری برای بخش مرکزی کنترلی خود استفاده کند اما گنوم۳ این کار را نکرد؛ صورت گرفته باشد.
آفتابپرست دوست داشتنیهرچند به اندازه کافی سر اضافه کردن صفحهكليد فارسی به اپنسوزه اذیت شدم! اما نمیتوان سایر گزینههای اين توزيع لينوكس را برای انتخاب آن به عنوان یک میزکار قدرتمند و پایدار نادیده گرفت. یکی از اولین کارهای یک کاربر دسکتاپ اضافه کردن برنامهها و پلاگینهایی است که به طور متداول از آنها استفاده میکند و به آنها نیاز دارد. در اپنسوزه با کلیک روی یک فایل صوتی mp3 و یا یک فایل تصویری مانند avi یا mp4 و دیگر فرمتهای انحصاری میتوان به راحتی و بدون داشتن هیچ دانشی در مورد مخازنی که این برنامهها/پلاگینها در آن قرار دارند آنها را نصب کرد. این مورد درباره فایلهای فلش نیز صدق میکند.
برخی برنامهها که از نظر قوانین حقوقی شکبرانگیز هستند (همانند VLC) و نمیتوانند در مخازن رسمی اپنسوزه قرار بگیرند را باید با کمی رفتن راه اضافه نصب نمود. بهترین راه برای نصب اینگونه برنامهها رفتن به اين سايت، جستوجو کردن نام برنامه، دانلود فایل ymp آن (YaST Meta Package) و سپس نصب آن با یک کلیک است.
نتیجهگيريبا وجود اینکه نسخههای جدید برنامههایی مانند فایرفاکس در زمانی که با اپن سوزه 12,2 کار میکردم، منتشر شده بودند اما با وجود بهروزرسانیهای متعدد خبری از ارتقای این برنامهها به نسخههای جدیدتر نبود. شاید اگر اپنسوزه مدل بهروزرسانی و ارتقای نرمافزارهای خود را همانند فدورا سازد بتوان آن را با ویژگی اپنسوزه یعنی بهروز بودن بیشتر همخوان دید. فدورا نیز در ابتدا همانند اپنسوزه بود اما یکی دو نسخهای است که فدورا جدیدترین نسخههای برنامهها را به عنوان بستههای بهروزرساني ارایه میدهد که از قضا بسیار هم پایدار بوده و مورد استقبال واقع شده است.جستوجوی بسیار کامل و دقیق KDE باعث میشود هر کاربری بتواند هر بخش از تنظیمات یا هر برنامه مورد نیاز خود را به راحتی بیابد.حجم بهروزرسانيهای بالا نسبت به تعداد آنها نمیتواند چیزی از شایستگیها و پایداری اپنسوزه 12,2 بکاهد و آنرا در نظر کاربران و طرفدارانش از جلوه بیندازد.
اگرچه اپنسوزه 12,2 به اندازه کافی خوب و پایدار است اما برخی نیاز به Refreshها مشهود است. به عنوان مثال در پوشهای که توسط دلفین باز شده بود، توسط خط فرمان چند فایل ایجاد و کپی کردم اما با مراجعه به مدیر فایل دلفین هیچ اثری از آنها مشاهده نشد که البته با یک دوبارهسازی صفحه یا باز کردن یک پنجره جدید، تغییرات صورت گرفته در برنامه مدیر فایل نیز قابل مشاهده بودند.اگر میخواهید پا به دنیای لینوکس بگذارید و از کد زدن و استفاده از ترمینال و خط فرمان دل خوشی ندارید یا ترس از ناپایداری برخی توزیعهای لینوکس دارید و میخواهید یک توزیع حرفهاي را پیش از انتشار آن تست کنید، در این صورت اپنسوزه 12,2 برای شماست!
منبع :