با توجه به خروجی efibootmgr و چیزهایی که قبلا گقتید و مدل لپتاپ شما، به احتمال خیلی زیاد، لپتاپ از uefi پشتیبانی نمیکنه. مگه اینکه توی تنظیمات بایوس (یا uefi، اگه از uefi پشتیبانی کنه) غیر فعال شده باشه که خیلی بعید میدونم.
https به دلیل اینکه از رمزنگاری استفاده میکنه، میتونه از http امنتر باشه. به طور کلی اگه درست از رمزنگاری استفاده نشه، ممکنه اصلا امنیتی بدست نیارید
الان یعنی من بهتره کدوم رو بزارم؟
https
اگه چیزی که باهاش توزیع رو نصب میکنید سالم باشه و همینطور آینهای که انتخاب میکنید، یه گواهی درست داشته باشه و بعضی موارد رو رعایت کنه، زیاد نگران امنیت نباشید. یه امنیت کافی بوجود میاد.
پس من برای اطمینان هر دو مخزن non-free و contrib رو فعال میکنم که همه جانبه پشتیبانی شم و موردی برام پیش نیاد !
اگه وایفای یا چیزی ندارید که به firmware های انحصاری نیاز نداره، میتونید قسمت non-free رو فعال نکنید. توی قسمت contrib هم فکر نکنم چیزی که بدرد شما بخوره پیدا بشه.
اول فقط قسمت main رو فعال کنید، اگه بعد از چیزی کار نکرد، میشه قسمت non-free رو فعال کنید و چیزهای مورد نیاز رو نصب کرد.
در انتهای تمامی خطوط ؟ یعنی به این شکل؟
deb http://deb.debian.org/debian bullseye main non-free contrib
deb http://deb.debian.org/debian bullseye-updates main non-free contrib
deb http://deb.debian.org/debian-security bullseye-security main non-free contrib
بله همین شکلی. عوض کردن جاهای main contrib و non-free با هم، مشکلی درست نمیکنه. در صورتی که بخواهید، میتونید از https به جای http استفاده کنید. میتونید از یه آینه دیگه هم استفاده کنید.
میتونید مخزن backport رو هم فعال کنید. این مخزن فقط برای نسخه پایدار وجود داره.
دبیان بعضی بروزرسانیها رو از طریق backport ارائه میده. بستههایی که یه مدت توی شاخه آزمایشی (testing) بررسی شدند، اول وارد مخزن backports-sloppy میشن، یه مدت اونجا آزمایش میشن و بعد وارد مخزن backport میشن.
آزمایشهایی که روی بستههای مخزن backport انجام شده، کمتر از آزمایشاتی هست که روی بستهها از مخزن اصلی شده، به خاطر همین ممکنه به پایداری بستههای داخل مخزن اصلی نرسن ولی جدیدتر هستند. من تا حالا مشکلی با بستههای backport شده ندیدم.
به طور پیشفرض، بستهها از مخزن backport نصب و ارتقا داده نمیشن. باید مستقیم به apt بگید که اینکار رو انجام بده. یا توی تنظیمات apt، بگید که الویت مخزن backport، بالاتر هست.
اگه میخواهید مخزن backport رو داشته باشید، این رو ببینید.
deb https://deb.debian.org/debian bullseye-backports main contrib non-free
میتونید خط بالا رو به فایل sources.list اضافه کنید. یه راه دیگه هم این هست که اون رو توی یه فایل جدا با پسوند list. توی دایرکتوری زیر تعریف کنید.
/etc/apt/sources.list.d
مثلا فرض کنید اسم فایل رو bullseye-backports.list در نظر گرفتید، فایلی که باید ایجاد کنید، میشه این
/etc/apt/sources.list.d/bullseye-backports.list
مهم نیست اسم فایل چی باشه، ولی پسوندش باید list. باشه.
حالا توی این فایل، خطی که بالا نوشتم رو اضافه کنید. الان مخزن backport اضافه شده. قبل از اینکه بتونید چیزی از او مخزن دریافت کنید، باید لیست مخازن رو بروزرسانی کنید. با یه apt update اینکار ممکنه.
میتونید از xfs هم استفاده کنید. xfs کمی سریعتره، اما نمیتونید بدون پاک کردن اطلاعات داخلش، اون رو کوچک کنید. ext4 این قابلیت رو داره
با این مشکلی ندارم اما تنها ایرادش همینه ؟ مشکل دیگه ای نخواهم داشت ؟ سرعت بیشترش وسوسم کرد که ازش استفاده کنم ! چیزی کم نداره از ext4
تنها ایرادی که من از اون میدونم همینه. پایداری خیلی بالایی هم داره. توی rhel و توزیعهای مبتنی بر اون، از xfs معمولا به طور پیشفرض استفاده میشه.
rhel مخفف red hat enterprise linux هست. همون توزیعیه که شرکت red hat توسعه میده.
در مورد سرعت، انتظار نداشته باشید سرعت یهو دو برابر بشه، سرعت xfs از ext4 بیشتره ولی نه اونقدر که بگید ext4 بهش نمیرسه، xfs یه مقداری سریعتر عمل میکنه.
سرعت به مقدار زیادی، به سختافزار مرتبط هست. ولی فایلسیستم میتونه به صورت بهینه از سختافزار استفاده کنه تا شرایط بهتر بشه.
راستی این دبیانی که داریم نصب میکنیم کدوم نسخه از دبیان میشه ؟ میخوام گنوم ۴۰ داخل مخازنش باشه ، شاید دسکتاپ هم نصب کردم ! چون تا جایی که یادمه دبیان نسخه فوق العاده پایدار و بدون باگ برنامه ها رو داره ، و برای نسخه های جدید تر باید از دبیان ناپایدار و آزمایشی استفاده کرد
دبیان ۱۱
اسم دبیان ۱۱، bullseye هست. گنوم ۴۰ توی مخازن دبیان ۱۱ نیست و فکر نکنم اصلا به دبیان ۱۱ بیاد.
گنوم ۴۰ توی دبیان ۱۲ (bookworm) ولی دبیان ۱۲ هنوز توی شاخه آزمایشی قرار داره. احتمالا تا حدود ۱ سال و ۶ ماه دیگه توی همین شاخه میمونه تا اینکه وارد شاخه پایدار بشه و دبیان ۱۱ وارد شاخه پایدارِ قدیمی.
اگه واقع میخواهید گنوم ۴۰ داشته باشید، میتونید دبیان ۱۲ رو نصب کنید.
در ضمن یه سوال ؟ موقع نصب نیازی به مشخص کردن نوع معماری نبود ؟ آخه تو اینترنت دیدم که یه جا معماری رو هم مشخص کرد ! قصدم فقط بیشتر آموختنه نه زیر سوال بردن دانش شما : )
اگه موقع نصب با debootstrap، معماری رو مشخص نکنید، debootstrap از معماری فعلی استفاده میکنه. مثلا اگه debootstrap برای معماری ia32 یا همون x86 کامپایل شده باشه (نسخه 32 بیتی اکثر پردازندههای اینتل و amd توی 20 سال گذشته، خیلی وقته دیگه نسخه ۳۲ بیتی این پردازندهها تولید نمیشه)، سیستمی که نصب میشه، از همین معماری استفاده میکنه. یا مثلا اگه debootstrap برای معماری x64 یا همون x86_64 کامپایل شده باشه، سبستم نصب شده هم از همین معماری استفاده میکنه.
شما میتونید یه برنامهای که برای معماری x86 کامپایل شده رو روی پردازنده x86_64 اجرا کنید، ولی برعکسش نمیشه. یا اگه بشه، خیلی سخته و ممونه بعضی قابلیتهای برنامه رو هم نداشته باشید.
با آپشن arch-- میتونید مشخص کنید که debootstrap نصب رو برای چه معماری انجام بده. اگه اون برنامههایی که برای معماری کامپایل شدند، نتونند روی پردازنده شما اجرا بشن، باید از آپشنهای foreign-- و second-stage-- به طور مناسب استفاده بشه.
توی حالت شما، debootstrap برای معماری x64 کامپایل شده و پردازنده شما هم از همین معماری استفاده میکنه، پس لازم نیست معماری رو مشخص کنید.
خروجی :
dpkg: version 2.13.6-10 of libapparmor1:amd64 already installed, skipping
dpkg: version 0~20171227-0.2 of libargon2-1:amd64 already installed, skipping
dpkg: version 2:2.3.5-1 of libcryptsetup12:amd64 already installed, skipping
dpkg: version 1.8.7-1 of libip4tc2:amd64 already installed, skipping
dpkg: version 0.15-2 of libjson-c5:amd64 already installed, skipping
dpkg: version 28-1 of libkmod2:amd64 already installed, skipping
dpkg: version 1:2.44-1 of libcap2:amd64 already installed, skipping
dpkg: version 2:1.02.175-2.1 of dmsetup already installed, skipping
dpkg: version 2:1.02.175-2.1 of libdevmapper1.02.1:amd64 already installed, skipping
dpkg: version 247.3-6 of systemd already installed, skipping
dpkg: version 247.3-6 of systemd-timesyncd already installed, skipping
راستش نمیدونم نصب درست انجام شده یا نه. اگه ممکنه، اون پارتیشن رو دوباره فرمت کنید و debootstrap رو دوباره اجرا کنید.
گنوم ۴۰ توی ۱۱ نیست ولی توی دبیان ۱۲ هست. اگه گنوم ۴۰ رو میخواهید، نمیتونید یه تجربه از اون روی دبیان ۱۱ داشته باشید. میشه گنوم رو از کد کامپایل و نصب کنید، اما بعدش سیستم رو هم خراب میکنید.
شاید برای شما بهتر باشه که از دبیان ۱۲ استفاده کنید. برای اینکار موقعی که میخواهید با debootstrap نصب رو انجام بدید، به جای اسمِ bullseye، از bookworm استفاده کنید.
مخازن رو هم باید یکم تغییر بدید. شاخه آزمایشی، مخزن update و security و backport و اینجور چیزها نداره. فقط یه مخزن اصلی هست. پس فایل sources.list شما، باید این شکلی باشه
deb https://deb.debian.org/debian bookworm main
شاخه آزمایشی، در واقعیت، مخازن update و security داره اما چیزی داخل اونها نیست. نمیدونم کاربردشون چی هست و برای چی اونجا هستند.