تنظیمات بایوس

[ABOLDOM]

اگه توی تنظیمات بوت قابلیت بوت توسط درایو نوری داره غیرفعالش کن، توی لپ تاپ من درایو نوری چند ثانیه تاخیر مینداخت فرایند بوت رو

[Dragon-]

کد: [انتخاب]

┌───────────────────< ~   
│ 22:38:39
└──❯ sudo dmesg --level err
[sudo] password for smjt2000:             
[    2.674992] i801_smbus 0000:00:1f.3: Transaction timeout
[    2.878494] i801_smbus 0000:00:1f.3: Transaction timeout

┌───────────────────< ~   
│ 22:38:49
└──❯ sudo dmesg | grep -i secure
[    0.900974] sdhci: Secure Digital Host Controller Interface driver     

┌───────────────────< ~   
│ 22:39:04
└──❯ efibootmgr -v
EFI variables are not supported on this system.

توی /sys/firmware دایرکتوری efi نیست که بخوام دستور سوم رو اجرا کنم

کد: [انتخاب]

┌───────────────────< ~   
│ 22:41:36
└──❯ ls /sys/firmware/
acpi  dmi  memmap



به نظر میاد سیستم توی حالت legacy بوت میشه. کرنل شما realtime نیست؟ noefi به خط فرمان کرنل داده نشده؟ خروجی این دستور رو قرار بدید

کد: [انتخاب]

cat /proc/cmdline
سعی کنید به طور دستی اون دایرکتوی‌های مورد نیاز رو بسازید و یه efivarfs روی جای مناسب سوار کنید.

کد: [انتخاب]

sudo mkdir -m 0755 /sys/firmware/efi
sudo mkdir -m 0755 /sys/firmware/efi/efivars
sudo mount -t efivarfs efivarfs /sys/fimware/efi/efivarsشاید توی مرحله آخر یه خطا بگیرید. در این صورت سعی کنید ماژول efivars رو توی کرنل بارگذاری کنید.

کد: [انتخاب]

sudo modprobe efivars
خروجی این دستور رو هم قرار بدید

کد: [انتخاب]

modinfo efivars

[EnriqueTTE]

به نظر میاد سیستم توی حالت legacy بوت میشه. کرنل شما realtime نیست؟ noefi به خط فرمان کرنل داده نشده؟ خروجی این دستور رو قرار بدید

کد: [انتخاب]

cat /proc/cmdline
سعی کنید به طور دستی اون دایرکتوی‌های مورد نیاز رو بسازید و یه efivarfs روی جای مناسب سوار کنید.

کد: [انتخاب]

sudo mkdir -m 0755 /sys/firmware/efi
sudo mkdir -m 0755 /sys/firmware/efi/efivars
sudo mount -t efivarfs efivarfs /sys/fimware/efi/efivarsشاید توی مرحله آخر یه خطا بگیرید. در این صورت سعی کنید ماژول efivars رو توی کرنل بارگذاری کنید.

کد: [انتخاب]

sudo modprobe efivars
خروجی این دستور رو هم قرار بدید

کد: [انتخاب]

modinfo efivars

توی تنظیمات بایوس، boot list option روی legacy تنظیم شده. گزینه uefi هم داره. تغییرش بدم؟

کد: [انتخاب]

cat /proc/cmdline
BOOT_IMAGE=/vmlinuz-linux root=UUID=f509ddff-d387-4c47-a7f6-f778924508f4 rw net.ifnames=0 quiet resume=UUID=dcb3437d-2944-408b-86a1-b6e7d00e4b40
اصلا اجازه ایجاد دایرکتوری /sys/firmware/efi رو نمیده، حتی با کاربر ریشه.

کد: [انتخاب]

Enriquette:[root]:~# modprobe efivars
modprobe: FATAL: Module efivars not found in directory /lib/modules/5.18.6-artix1-1
Enriquette:[root]:~# modinfo efivars
modinfo: ERROR: Module efivars not found.


[EnriqueTTE]

الان دیگه بیخیالش بشم؟؟

[Dragon-]

اسم ماژول رو اشتباه گفتم. efivarfs هست. این دستورات رو اجرا و خروجی اونها رو قرار بدید

کد: [انتخاب]

sudo modprobe efivarfs
modinfo efivarfs
به نظر نمیاد پشتیبانی از uefi از طریق خط فرمان کرنل غیرفعال شده باشه.
کرنل شما realtime نیست؟
کرنل رو خودتون کامپایل نکردید؟ یا اینکه از کرنل اصلی توزیع استفاده می‌کنید؟

[EnriqueTTE]

اسم ماژول رو اشتباه گفتم. efivarfs هست. این دستورات رو اجرا و خروجی اونها رو قرار بدید

کد: [انتخاب]

sudo modprobe efivarfs
modinfo efivarfs
به نظر نمیاد پشتیبانی از uefi از طریق خط فرمان کرنل غیرفعال شده باشه.
کرنل شما realtime نیست؟
کرنل رو خودتون کامپایل نکردید؟ یا اینکه از کرنل اصلی توزیع استفاده می‌کنید؟

کد: [انتخاب]

┌───────────────────< ~   
│ 15:40:26
└──❯ sudo modprobe efivarfs
[sudo] password for smjt2000:             

┌───────────────────< ~   
│ 15:40:39
└──❯ modinfo efivarfs
name:           efivarfs
filename:       (builtin)
alias:          fs-efivarfs
license:        GPL
file:           fs/efivarfs/efivarfs
description:    EFI Variable Filesystem
author:         Matthew Garrett, Jeremy Kerrفکر نکنم realtime باشه، اگه میخواست اینطور باشه باید توی سایت میگفت حتما.
نه بابا کامپایل کردن اونم کرنل!! ایزوی آرتیکس پلاسما رو از سایت رسمی آرتیکس گرفتم.

کد: [انتخاب]

┌───────────────────< ~   
│ 15:40:48
└──❯ uname -r
5.18.6-artix1-1

[Dragon-]

این چی میگه؟

کد: [انتخاب]

zgrep 'EFI' /proc/config.gz

[EnriqueTTE]

کد: [انتخاب]

┌───────────────────< ~   
│ 13:58:15
└──❯ zgrep 'EFI' /proc/config.gz
CONFIG_EFI=y
CONFIG_EFI_STUB=y
CONFIG_EFI_MIXED=y
CONFIG_EFI_PARTITION=y
CONFIG_DMI_SCAN_MACHINE_NON_EFI_FALLBACK=y
# EFI (Extensible Firmware Interface) Support
# CONFIG_EFI_VARS is not set
CONFIG_EFI_ESRT=y
CONFIG_EFI_VARS_PSTORE=y
CONFIG_EFI_VARS_PSTORE_DEFAULT_DISABLE=y
CONFIG_EFI_RUNTIME_MAP=y
# CONFIG_EFI_FAKE_MEMMAP is not set
CONFIG_EFI_SOFT_RESERVE=y
CONFIG_EFI_RUNTIME_WRAPPERS=y
CONFIG_EFI_GENERIC_STUB_INITRD_CMDLINE_LOADER=y
CONFIG_EFI_BOOTLOADER_CONTROL=m
CONFIG_EFI_CAPSULE_LOADER=m
# CONFIG_EFI_TEST is not set
CONFIG_EFI_RCI2_TABLE=y
# CONFIG_EFI_DISABLE_PCI_DMA is not set
# end of EFI (Extensible Firmware Interface) Support
CONFIG_EFI_EMBEDDED_FIRMWARE=y
CONFIG_UEFI_CPER=y
CONFIG_UEFI_CPER_X86=y
CONFIG_EFI_DEV_PATH_PARSER=y
CONFIG_EFI_EARLYCON=y
CONFIG_EFI_CUSTOM_SSDT_OVERLAYS=y
# CONFIG_EFI_DISABLE_RUNTIME is not set
CONFIG_PINCTRL_LAKEFIELD=y
CONFIG_FB_EFI=y
CONFIG_XEN_EFI=y
CONFIG_CACHEFILES=m
# CONFIG_CACHEFILES_DEBUG is not set
# CONFIG_CACHEFILES_ERROR_INJECTION is not set
CONFIG_EFIVAR_FS=y
CONFIG_LOAD_UEFI_KEYS=y
# CONFIG_EFI_PGT_DUMP is not set

[Dragon-]

پس مشخص شد پشتیبانی از uefi توی کرنل غیرفعال نشده و لپ‌تاپ هست که توی حالت legacy بوت شده.

بعضی وقتا اگه کامپیوتر توی حالت legacy بوت بشه، زمان اون از زمانی که توی حالت uefi بوت میشه بیشتر هست. دلیلش اینه که در دو حالت متفاوت، از option rom های متفاوت استفاده میشه.
option rom رو می‌تونید تقریبا معادل درایور‌ها در نظر بگیرید ولی برای firmware مادربرد.

شاید با بوت شدن توی حالت uefi، زمان بوت کمتر بشه.
برای اینکه سیستم‌عامل بتونه توی این حالت بوت بشه، لازمه یه ESP یا همون EFI system partition داشته باشید.
ESP معمولا یه پارتیشن با اندازه حدود 500Mib هست که با vfat فرمت شده.
چنین پارتیشنی روی ssd شما وجود داره؟

خروجی این دستورات رو قرار بدید:

کد: [انتخاب]

lsblk
 sudo fdisk -l
cat /etc/fstab


[EnriqueTTE]

کد: [انتخاب]

┌───────────────────< ~   
│ 15:33:11
└──❯ lsblk
NAME   MAJ:MIN RM   SIZE RO TYPE MOUNTPOINTS
sda      8:0    0 238.5G  0 disk
├─sda1   8:1    0   512M  0 part /boot
├─sda2   8:2    0     8G  0 part [SWAP]
├─sda3   8:3    0    50G  0 part /
└─sda4   8:4    0   180G  0 part /home

┌───────────────────< ~   
│ 15:33:14
└──❯ sudo fdisk -l
[sudo] password for smjt2000:             
Disk /dev/sda: 238.47 GiB, 256060514304 bytes, 500118192 sectors
Disk model: Apacer AS350 256
Units: sectors of 1 * 512 = 512 bytes
Sector size (logical/physical): 512 bytes / 512 bytes
I/O size (minimum/optimal): 512 bytes / 512 bytes
Disklabel type: dos
Disk identifier: 0x07b80aa2

Device     Boot     Start       End   Sectors  Size Id Type
/dev/sda1  *         2048   1050623   1048576  512M 83 Linux
/dev/sda2         1050624  17827839  16777216    8G 82 Linux swap / Solaris
/dev/sda3        17827840 122685439 104857600   50G 83 Linux
/dev/sda4       122685440 500103449 377418010  180G 83 Linux

┌───────────────────< ~   
│ 15:33:22
└──❯ cat /etc/fstab
# /etc/fstab: static file system information.
#
# Use 'blkid' to print the universally unique identifier for a device; this may
# be used with UUID= as a more robust way to name devices that works even if
# disks are added and removed. See fstab(5).
#
# <file system>             <mount point>  <type>  <options>  <dump>  <pass>
UUID=8a1ac47c-0920-4169-9208-41f8ad647b62 /boot          ext4    defaults,noatime 0 2
UUID=dcb3437d-2944-408b-86a1-b6e7d00e4b40 swap           swap    defaults,noatime 0 0
UUID=f509ddff-d387-4c47-a7f6-f778924508f4 /              ext4    defaults,noatime 0 1
UUID=1876e152-6714-47f8-a6cf-0c553b986f8f /home          ext4    defaults,noatime 0 2
tmpfs                                     /tmp           tmpfs   defaults,noatime,mode=1777 0 0


[EnriqueTTE]

خب بعدش چه کنیم؟؟

[Dragon-]

ESP ندارید ولی /boot/ جدا هست و میشه از همون برای ESP استفاده کرد. البته لازمه فرمت بشه.
قبل از اینکه ادامه بدید، یه توزیع زنده روی فلش داشته باشید تا اگه لازم شد، بتونید با اون کامپیوتر رو بوت و مشکلات رو حل کنید. بعیده مشکل پیش بیاد ولی اگه یه پشتیبان بگیرید، بد نیست.

پارتیشن‌تیبل ssd شما dos یا همون mbr هست. شاید این مشکل‌ساز بشه، مطمئن نیستم. از اونجایی که پارتیشن اول از سکتور شماره 2048 شروع میشه و آخر ssd هم حدود ۷Mib فضای خالی وجود داره، باید بشه پارتیشن‌تیبل رو به gpt تغییر داد.

با توزیع زنده سیستم رو بوت کنید. توی توزیع زنده ببینید ssd شما با چه اسمی شناسایی شده، احتمالا sda هست.
با gdisk و دسترسی روت اون رو باز کنید.

کد: [انتخاب]

sudo gdisk /dev/sdaبا اینکار احتمالا چنین پیام اخطاری می‌بینید

کد: [انتخاب]

***************************************************************
Found invalid GPT and valid MBR; converting MBR to GPT format
in memory. THIS OPERATION IS POTENTIALLY DESTRUCTIVE! Exit by
typing 'q' if you don't want to convert your MBR partitions
to GPT format!
***************************************************************
ممکنه با چند خط فاصه، یه سری اخطار دیگه هم بنویسه. تمام اون اخطار‌ها رو اینجا قرار بدید. می‌تونید از اون صفحه یه screenshot یا عکس بفرستید.
بعد از اینکه دیدید چی گفت، کلید q رو بزنید و از gdisk خارج بشید. اینجوری تغییری روی ssd انجام نمیشه.

[EnriqueTTE]

اگه /boot/ رو فرمت کنم مشکلی‌ پیش نمیاد؟
اگه خواستم پارتیشن تیبل رو تغییر بدم باید پشتیبان بگیرم؟
چقدر دلم برای گنوم تنگ شد

[Dragon-]

اگه /boot/ رو فرمت کنم مشکلی‌ پیش نمیاد؟

اگه همین الان /boot/ رو فرمت کنید، محتویات اون از جمله خود کرنل و initramfs رو از دست میدید.
کرنل به همراه initramfs و پیکربندی‌ها و فایل‌های گراب توی /boot/ قرار دارند. با فرمت کردن /boot/، اونها پاک میشن.

initramfs که مشکل خاصی نداره، با یه اجرای mkinitcpio یا dracut یا booster یکی دیگه ساخته میشه. بسته به اینکه از چه چیزی برای ایجاد initramfs استفاده می‌کنید، دستور فرق داره. آرچ به طور پیش‌فرض از mkinitcpio استفاده می‌کنه. آرتیکس هم باید اینجوری باشه.

فایل‌ها و پیکربندی‌های گراب هم باید با یه grub-install و grub-mkconfig درست بشن.

ولی برای کرنل، فکر کنم لازم بشه دوباره بسته linux رو نصب کنید. یادمه توی آرچ، کرنل توی مسیر زیر هم قرار داشت و یه کپی از اون داخل /boot/ قرار می‌گرفت.

کد: [انتخاب]

/lib/modules/KERNEL-RELEASE/vmlinuzبه جای KERNEL-RELEAEE، اسم انتشار کرنل قرار می‌گیره.

پس شاید برای مورد شما، با فرمت کردن /boot/، همچنان بشه بدون مشکل خیلی خاصی، دوباره سیستم رو درست کرد.
ولی بهتره محتویات بوت رو کپی کنید؛ به جای اینکه کلا اونها رو از بین ببرید و بعد سعی کنید درستش کنید.

اگه خواستم پارتیشن تیبل رو تغییر بدم باید پشتیبان بگیرم؟

توی این شرایط نباید تغییر پارتیشن‌تیبل مشکل ایجاد کنه، ولی داشتن پشتیبان بد نیست.

از پیام‌های gdisk به نظر نمیاد مشکلی برای تبدیل mbr به gpt وجود داشته باشه. باید بشه به طور امن، پارتیشن‌تیبل رو تغییر داد.
قبل از اینکه پارتیشن‌تیبل رو تبدیل کنید، مطمئن بشید هیچ چیزی از اون ssd در حال استفاده نیست.

دوباره ssd رو با gdisk باز کنید ولی اینبار وقتی که باز شد، w رو بزنید تا تغییرات رو ثبت کنه. احتمالا یه بار دیگه از شما می‌پرسه که مطمئن هستید یا نه، اون رو تائید کنید.
اگه کار درست پیش بره، پارتیشن‌تیبل شما باید به gpt تبدیل بشه.

بعد از اینکه gdisk کارش رو انجام داد، دستور partprobe رو برنید تا کرنل دوباره پارتیشن‌تیبل‌ها رو بخونه.
با fdisk -l ببینید که تغییرات درست انجام شده یا نه.

دقت کنید تغییر پارتیشن‌تیبل می‌تونه باعث خراب شدن اطلاعات شما بشه. اگه چیزی خراب شد تقصیر من نیست. ولی توی این شرایط فعلی شما بعیده اینجوری بشه.

[EnriqueTTE]

پس تمام چیزی که قبل از تغییر پارتیشن تیبل نیازه اینه که فایل های /boot/ و فایل های شخصی رو یجایی کپی کنم.

قبل از اینکه پارتیشن‌تیبل رو تبدیل کنید، مطمئن بشید هیچ چیزی از اون ssd در حال استفاده نیست.

نیازه که umount /dev/sda بزنم یا همین که با توزیع زنده باشم کافیه؟

وقتی وارد gdisk شدم، w بزنم. وقتی کارش تموم شد خارج بشم و partprobe رو اجرا کنم، درسته؟