این مقاله با عنوان «جاسوس‌افزار اوبونتو. چه کاری باید انجام دهیم؟» رو می‌تونید تو وبلاگ «ریچارد استالمن» در وب‌گاه «بنیاد نرم‌افزار آزاد» بخوانید.
(متن به زبان انگلیسی است)
http://www.fsf.org/blogs/rms/ubuntu-spyware-what-to-doمتن رو کامل ترجمه کردم. اگه جایی کم و کسر داره به بزرگی خودتون ببخشید.
جاسوس‌افزار اوبونتو - چه کاری می‌توانیم انجام دهیم؟
نوشته‌ی ریچارد استالمن.
مترجم: سلمان محمدی
Copyright 2012 Richard Stallman
Released under the Creative Commons Attribution Noderivatives 3.0 license
یکی از مزیت‌های عمده‌ی «نرم‌افزارهای آزاد» این است که کاربران بوسیله‌ی جامعه[ی نرم‌افزار آزاد] از بدافزارها محافظت می‌شوند. در حال حاضر گنو/لینوکسِ اوبونتو، تبدیل به تضادی با این مثال شده است. چه کاری باید انجام دهیم؟
نرم‌افزارهای انحصاری دارای برخوردهای بدخواهانه با کاربران هستند: کدهای جاسوسی، دستبندهای دیجیتال (مدیریت محدودیت‌های دیجیتال یا DRM)، و درهای‌پشتی که می‌توانند کارهای ناخوشایندی را از راه دور انجام دهند. برنامه‌هایی که هرکدام از موارد ذکر شده را انجام می‌دهند، بدافزار هستند و باید به مانند [بدافزار با] آن برخورد شود. مثال‌هایی از موارد پرکاربرد شامل ویندوز، آی«یه چیزی»، و کایندلِ آمازون، محصولی برای سوزاندن کتاب‌ها که سه مورد ذکر شده را انجام می‌دهند؛ مکینتاش و پلی‌استیشن ۳ که DRM را اعمال می‌نمایند؛ اکثر تلفن‌های همراه، که جاسوسی می‌کنند و درهای پشتی دارند؛ فلش‌پلیرِ آدوبی، که جاسوسی می‌کند و DRM را اعمال می‌نماید؛ و بسیاری از برنامه‌ها برای آی«یه‌چیزی»ها و آندروید، که به خاطر انجام یکی یا بیشترِ این عمل‌های تهوع‌آور گناه‌کار هستند.
نرم‌افزارهای آزاد به کاربران این اجازه را می‌دهند تا خود را از رفتارهای بدافزارها محافظت کنند. یا حتی بهتر از آن، معمولا جامعه از همه محافظت می‌کند، و بیشتر کاربران حتی لازم نیست که کوچکترین تکانی به خود بدهند. اینچنین است [رسم جامعه‌های نرم‌افزارهای آزاد.]
هر از چندگاهی، کاربرانی که با برنامه‌نویسی آشنا هستند، متوجه کدهای بدخواهانه در نرم‌افزارهای آزاد می‌شوند. معمولا کاری که بعد از آن انجام می‌دهند، انتشار نسخه‌ی تصحیح شده‌ی آن متناسب با چهار آزادی که نرم‌افزارهای آزاد را توصیف می‌کند، است (
http://www.gnu.org/philosophy/free-sw.fa.html). آن‌ها آزاد هستند که این کار را انجام دهند. این را یک انشعاب (fork) از آن برنامه می‌گویند. به زودی جامعه به سمت انشعابِ تصحیح‌شده روی می‌آورد و نسخه‌ی بدخواه، طرد می‌شود. این منظره‌ی طرد شدنِ رسوا کننده، زیاد هم دلرُبا نیست؛ بنابراین، بیشتر اوقات، حتی آن‌هایی که وجدان‌های خود و فشارهای اجتماعی جلوی آن‌ها را نتوانسته است که بگیرد، از قراردادن کدهای بدخواهانه در نرم‌افزارهای آزاد خودداری می‌کنند.
اما نه همیشه. اوبونتو، یک توزیعِ گنو/لینوکس پراستفاده و تاثیرگذار، کدهای جاسوسی نصب کرده است. وقتی که کاربر پرونده‌های محلی خود را برای یافتن یک رشته در نسخه‌ی رومیزی اوبونتو، جستجو می‌کند، اوبونتو آن رشته را به یکی از سرورهای کنونیکال می‌فرستد. (کنونیکال شرکتی است که اوبونتو را توسعه می‌دهد.)
این دقیقا به‌مانند اولین عمل جاسوسی‌ای است که من در مورد آن، در ویندوز یاد گرفتم. دوست متاخر من «فراویا» (Fravia) به من گفت وقتی که او یک رشته را در پرونده‌های سیستمِ ویندوز خود جستجو کرد، آن [سیستم ویندوز] یک بسته (packet) را برای یک سرور فرستاد که توسط دیوارآتیشن (firewall) او کشف شده بود. با این اولین مثال، من به گرایش نرم‌افزارهای انحصاریِ «معتبر» به بدافزارها، توجه کردم و [درباره‌ی آن] یادگرفتم. شاید این [عمل] انطباقی با اینکه اوبونتو اطلاعات یکسانی را می‌فرستد، نداشته باشد.
اوبونتو از اطلاعاتِ در مورد جست‌و‌جو‌ها استفاده می‌کند تا به کاربران تبلیغ‌هایی را نشان دهد که چیزهای متنوعی را از [شرکت] آمازون خریداری نمایند. آمازون کارهای بد زیادی را انجام می‌دهد (
http://stallman.org/amazon.html)؛ کنونیکال با تبلیغ‌کردن آمازون، به آن‌ها کمک می‌کند. اگرچه، هسته‌ی اصلی مشکل تبلیغ‌ها نیستند. مساله‌ی اصلی «جاسوسی» است. کنونیکال می‌گوید که او به آمازون در مورد اینکه چه‌کسی چه‌چیزی را جست‌و‌جو کرده است،چیزی نمی‌گوید. اگرچه جمع‌کردن اطلاعات شخصی شما بوسیله‌ی کنونیکال همان‌قدر بد است که اگر آمازون این‌کار را می‌کرد.
افراد مطمئنا یک نسخه‌ی ویرایش شده از اوبونتو بدون این جاسوسی را تولید خواهند کرد. در حقیقت بسیاری از توزیع‌های گنو/لینوکس نسخه‌های ویرایش شده‌ی اوبونتو هستند. وقتی که آن‌ها [توزیع‌های گنو/لینوکسِ بر پایه‌ی اوبونتو] به آخرین نسخه‌ی اوبونتو به عنوان پایه به روزرسانی کنند، من انتظار دارم که آن‌ها این را برخواهند داشت. کنونیکال نیز مسلما همچین انتظاری دارد.
بیشترِ توسعه‌دهنده‌های نرم‌افزارهای آزاد، از برنامه‌ای برای ترک کردن دسته‌جمعی اوبونتو به سمت یک توزیع اصلاح شده، حمایت نخواهند کرد. ولی کنونیکال این جاسوس‌افزار را ترک نکرده است. شاید کنونیکال این تصور را دارد که نام اوبونتو دارای چنان تاثیر و تکانه‌ای است که می‌تواند از پیامدهای آن جلوگیری کند و با جاسوسی قِسِر در برود.
کنونیکال می‌گوید که این مشخصه اینترنت را از طریق متفاوتی جستجو می‌کند. بسته به جزییات، آن می‌تواند یا نمی‌تواند که مساله را بزرگتر کند، ولی کوچتکر نمی‌کند.
اوبونتو به کاربران این اجازه را می‌دهد که که جاسوسی را خاموش نمایند. واضح است که کنونیکال این تصور را دارد که بسیاری از کاربران تنظیمات آن را در حالت‌اولیه (روشن) نگه می‌دارند. و بسیاری ممکن است که این کار را انجام دهند برای اینکه برای آن‌ها این اتفاق نمی‌افتد که سعی در انجام کاری در مورد آن داشته باشند. اگرچه وجود اینچنین سوییچی باعث موجه شدن مشخصه‌ی جاسوسی نمی‌شود.
حتی اگر آن به صورت پیش‌فرض غیرفعال بود، این مشخصه می‌توانست که خطرناک باشد: «مشارکت کن، یک بار برای همیشه»، برای یک عمل پرمخاطره، که مخاطره‌ی آن بسته به جزییات متغیر است، باعث جلب بی‌دقتی می‌شود. برای محافظت از اطلاعات خصوصی کاربران، سیستم باید دوراندیشی کند: وقتی که یک برنامه‌ی جستجوی محلی دارای مشخصه‌ی جستجوی تحت شبکه است، این باید وابسته به کاربر باشد که به‌صراحت هر بار جستجوی تحت شبکه را انتخاب کند. این آسان است: تمام کاری که می‌برد، این است که باید دکمه‌ای جداگانه برای جست‌و‌جوهای تحت شبکه و محلی داشته باشد، همان‌طور که نسخه‌های قبلی اوبونتو این کار را می‌کردند. مشخصه‌ی جستجوی تحت شبکه باید به صورت محکم و واضح کاربر را در مورد اینکه، اگر از آن مشخصه استفاده کند، چه‌کسی، چه‌اطلاعات شخصی او را بدست می‌اورد،مطلع کند.
اگر به میزان کافی رهبرهای عقیدتی جامعه[ی کاربری]، این مساله را فقط یک مساله‌ی شخصی بدانند، اگر آن‌ها برای خودشان [مشخصه‌ی] جاسوسی را خاموش نمایند و به تبلیغ اوبونتو ادامه دهند، ممکن است که کنونیکال از آن قسر در برود. این می‌تواند یک ضرر بزرگ برای جامعه‌ی نرم‌افزار آزاد باشد.
ما به عنوان کسانی که نرم‌افزار آزاد را به عنوان یک دفاع در مقابل بدافزار ارایه می‌دهیم، نمی‌گوییم که این یک دفاع عالی است. هیچ دفاع عالی‌ای شناخته شده نیست. ما نمی‌گوییم که جامعه بدافزارها را بدون اشتباه تشخیص می‌دهد. بنابراین، اگربخواهیم که سخت‌گیرانه صحبت کنیم، مثالِ بدافزارِ اوبونتو، این معنی را تداعی نمی‌کند که مجبوریم حرفهایمان را بخوریم.
ولی اینجا چیزهای بیشتری در مخاطره است تا اینکه تعدای از ما مجبور باشیم حرفهایمان را بخوریم. چیزی که در مخاطره‌است این است که آیا جامعه‌ی ما می‌تواند به صورت موثر از این گزاره علیه جاسوس‌افزارهای انحصاری استفاده کند. اگر ما تنها بتوانیم بگوییم که «نرم‌افزار آزاد جاسوسیِ شما را نمی‌کند، البته اگر اوبونتو نباشد»، این [گزاره] دارای ضعف بسیار بیشتری نسبت به این است که بگوییم «نرم‌افزار آزاد جاسوسیِ شما را نمی‌کند».
بایستی به کنونیکال هر نوع امتناعی و دفعی را که لازم است اعمال نماییم تا این [عمل] را متوقف کند. هر توجیحی که کنونیکال بیاورد ناکافی است. اگر [کنونیکال] یک راه موثر برای جلوگیری از سواستفاده از کاربران ارایه ندهد، حتی اگر تمام پولی را که از آمازون بدست می‌آورد برای توسعه‌ی نرم‌افزار آزاد صَرف کند، باز هم به سختی می‌تواند جبران چیزهایی را کند که نرم‌افزار آزاد از دست خواهد داد.
اگر شما تا به حال گنو/لینوکس را [به دیگران] توصیه و یا پخش می‌کردید، لطفا اوبونتو را از توزیع‌هایی که توصیه یا پخش میکنید، حذف کنید. اگر عمل آن‌ها در توصیه و نصب کردن نرم‌افزارهای غیرآزاد شما را برای توقف، قانع نکرده است، بگذارید که این شما را قانع کند. در جشنواره‌های نصب، در مراسم «روز آزادی نرم‌افزار» شما، در مراسم «جشنواره‌ی نصب نرم‌افزار آزادِ آمریکای لاتین» (FLISOL)، اوبونتو را نصب یا توصیه نکنید. به‌جای آن بگویید که اوبونتو بخاطر جاسوسی، طرد شده است.
وقتی که شما دارید چنان‌کاری را میکنید، همچنین می‌توانید بگویید که اوبونتو شامل برنامه‌های غیرآزاد می‌شود و برنامه‌های غیرآزاد را توصیه می‌کند (
http://www.gnu.org/distros/common-distros.html). این عمل شما با دیگر تاثیرهای منفی‌ای که اوبونتو بر جامعه‌ی نرم‌افزار آزاد اعمال می‌کند، مقابله می‌کند: قانونی کردن نرم‌افزار غیرآزاد.
موضوع: جاسوس‌افزار (Spyware) اوبونتو. چیکار کنیم؟ - ریچارد استالمن (ترجمه‌ی کامل) (دفعات بازدید: 11080 بار)
